Met 'een agent op zak' op zoek naar dader van diefstal
"Het is niet zo dat wij burgers vragen om ons werk te doen", zegt Oscar Dros, portefeuillehouder burgeronderzoek bij de politie over een nieuwe app van de politie en het OM waarmee een geselecteerde groep slachtoffers van diefstal als experiment onder begeleiding mee kan zoeken naar de dader.
"We zien dat burgers op alle mogelijke manieren initiatief nemen om zelf dingen te onderzoeken. Ik zou bijna zeggen, dat is van alle tijden. Als bij iemand wordt ingebroken in een schuurtje achterin de tuin, dan wordt er ook even aangebeld bij de buurman of buurvrouw en gevraagd of ze iets gezien hebben. Dus dat is eigenlijk niet zo nieuw."
En met de huidige beschikbare technologieën is dat allemaal ook veel makkelijker geworden. Zoals de zoekmogelijkheden op internet, WhatsApp-groepen waarin informatie kan worden gevraagd en gedeeld en bijvoorbeeld de opkomst van de slimme deurbel met camera.
Tips
De app geeft ook allerlei tips om burgers bij het onderzoek te ondersteunen en te zorgen dat ze daarbij de grenzen van de wet niet overschrijden. "Het is natuurlijk zeer terecht dat er in onze samenleving strakke spelregels zijn, namelijk die van de rechtspraak, over wat wel en niet mag en het is heel belangrijk dat we burgers dan helpen zich daaraan te houden", zegt Dros.
Hij denkt dan bijvoorbeeld aan het "al te gemakkelijk" delen van een filmpje met een mogelijke verdachte op social media. "Dat moeten ze vooral met ons delen en dat kan dus nu via deze app. Wij kunnen dat dan beoordelen en kijken op welke manier we dat kunnen gebruiken voor een eventueel strafdossier."
Het experiment duurt twee maanden en de politie gaat in die periode met elke melding die binnenkomt via de app aan de slag. "We zijn heel nieuwsgierig of dat ons uiteindelijk meer of minder werk oplevert."
'Heft in eigen hand'
Dylan Raats van Stichting Hartveilig Etten-Leur vindt de app een goed idee. "Hoe meer informatie de politie heeft van de burgers, hoe beter het voor de politie is. En als zij daardoor sneller een verdachte kunnen aanhouden dan draagt het heel erg bij."
Zelf werkte Raats eind vorig jaar met de politie samen bij het terugvinden van enkele gestolen AED's uit Rucphen en Etten-Leur. De AED's werden kort na de diefstal aangeboden op Marktplaats. Raats tipte de politie hierover, "maar die kon eigenlijk heel weinig doen omdat de verkoper in België woonde en ze niet op basis van een advertentie konden handelen".
Klemgereden
"Dus toen hebben we het heft in eigen hand genomen om de man naar Nederland te lokken." Raats deed zich voor als geïnteresseerde koper en maakte een afspraak bij een benzinestation in Zeeland. "Toen we zeker wisten dat hij zou komen, hebben we de politie nog een keer getipt. Die heeft hem met vier auto's klemgereden toen hij aan kwam rijden."
Raats werkt in de beveiligingssector en wist wel wat hij moest doen. Maar zo'n app zou mensen die dat niet weten, goed kunnen helpen, denkt hij.
Het is overigens niet de eerste keer dat de politie de hulp inroept van burgers. Vorig jaar al initieerde Maarten van Grootheest, operationeel specialist bij de politie, een proef waarbij burgers konden meespeuren naar gestolen goederen.
"De politie is ontzettend afhankelijk van informatie die we van burgers krijgen. Ik zag daar de mogelijkheden van en besloot om een oproep te doen om mensen te vragen mee te zoeken naar gestolen goederen", vertelt hij. De animo was groot. "Binnen een week was er door een twintigtal deelnemers al meer dan 140 uur gezocht." Ook leverde het burgerspeurwerk twee of drie hits op van mogelijk gestolen goederen, maar die bleken uiteindelijk toch niet gestolen te zijn.
Proces-verbaal
Zijn droombeeld was om een landelijke app te maken waarin burgers zouden kunnen meehelpen met het zoeken naar gestolen zaken. Die is er (nog) niet gekomen, maar Van Grootheest kwam daardoor wel in contact met de initiatiefnemers van de app die 1 juni wordt gelanceerd en werkte daar aan mee.
Ook hij benadrukt dat de app niet is bedoeld om het werk van de politie over te nemen. "Je kunt een getuigenis opnemen en naar de politie sturen, maar die heeft geen juridische waarde. Daarvoor is altijd een proces-verbaal nodig van de politie. Het is dus echt bedoeld om ons op een spoor te zetten en daarvoor is de app een heel geschikt middel."
Stalking
Nu kunnen de mensen die meedoen aan de testfase de app alleen nog gebruiken bij een diefstal, in de toekomst moet het ook mogelijk worden om de app te gebruiken als je gestalkt wordt. "Daar wordt nu aan gebouwd en dat wordt later ook getest. Bij stalking moet je kunnen aantonen dat er stelselmatig inbreuk wordt gemaakt op je persoonlijke levenssfeer en dat kan met zo'n app heel makkelijk. Je kunt foto's uploaden van de stalker die voor je deur staat, je volgt of van de berichten die hij of zij je stuurt."
"Met de politie-app heb je altijd een agent op zak", is zijn motto. Ook nu al want met de app van de nationale politie kun je met één druk op de knop foto's of video's doorsturen naar de politie. De app bepaalt dan zelf naar welk bureau het materiaal moet worden gestuurd.
