Is Nederland op weg naar een Zuid-Europees klimaat? Een jaar droogte
De droogte van vorig jaar heeft nog steeds effect op de natuur, dieren en de mens. Een jaar later is er nog van alles te merken van één van de warmste en droogste jaren ooit gemeten. Wat voor effect heeft de droogte van toen, op het voorjaar van nu?
Om te beginnen zijn honderden huizen die met hun fundering rechtstreeks op een kleilaag staan, verzakt. De grond waarop ze met hun fundering rusten klinkt in. In de huizen ontstaan daardoor scheuren en kieren, en in sommige gevallen komt het plafond los van draagmuren. Herstel kost vaak tienduizenden euro's.
Bekijk in de video hieronder nog meer gevolgen van de droogte:
Uien- en aardappelboeren hebben een slecht jaar achter de rug. De opbrengst van hun oogst was veel minder. Dat heeft zijn weerslag op de prijs die nu voor de producten betaald wordt. Een teler die vorig jaar nog 7 cent per kilo uien kreeg, krijgt nu 60 eurocent vanwege de schaarste.
Natuurorganisaties propageren sinds de loeihete zomer actief het 'vergroenen' van tuinen. Het devies is, 'tegels eruit, planten en bomen erin'. "Zo houdt de bodem het water langer vast en zorgt de begroeiing voor verkoeling in de tuin", aldus Maarten Bruns van IVN, het instituut voor natuureducatie en duurzaamheid.
En als gevolg van de droogte van vorig jaar is er al een maand een beregeningsverbod met grondwater van kracht in het zuiden van Brabant. Het gebied is normaal al droog. Tot enkele jaren geleden was er altijd een beregeningsverbod in het voorjaar. Toch is de situatie van nu bijzonder zegt droogtecoördinator Lonneke Schilte. "Het is heel uitzonderlijk dat een beek als De Gender de hele winter heeft droog gestaan."
In deze video zie je wat de gevolgen zijn voor natuur.
Boswachters, natuurbeheerders en boomverzorgers zien dat veel bomen een flinke klap hebben gekregen door een tekort aan water. De naalden en toppen van fijnsparren zijn bijvoorbeeld veel dunner dan andere jaren. Ook de jaarlijkse aangroei van takken is zichtbaar afgenomen.
Boomtechnisch adviseur Edward Konijnenberg kan het duidelijk zien. "Er hangt als het ware een grauwe sluier over veel percelen. Het frisse lentegroen is op veel plaatsen ver te zoeken. Hier op de Veluwe moet de heide nu een groene oase zijn, maar het is een grijsgrauwe bende."
Niet alleen bomen en mensen ondervinden de gevolgen, ook dieren worden getroffen. Marjan Bunning is boswachter in het Fochteloërveen in Drenthe. Het waterpeil in dit hoogveengebied is in jaren niet zo laag geweest, waardoor roofdieren makkelijk bij de eieren van broedende kraanvogels kunnen komen. "Dat wat een ei wil pakken, kan er zo bij."
In onderstaande video zie je wat de droogte met dieren doet.
Verder ziet de boswachter dat kikkers minder plaatsen hebben om hun dril te leggen en dat ook zeldzame libellensoorten in aantal afnemen. "Je kunt je voorstellen dat als er minder planten in bloei komen, er ook minder nectar is. Dat betekent minder insecten en minder insecten betekent weer minder voedsel voor vogels. Dus de hele cyclus staat daarmee stil."
Maatregelen
Mondjesmaat worden maatregelen genomen tegen de gevolgen van een nieuwe periode met droogte. Huizenbezitters met verzakkingen kunnen in sommige gevallen bijvoorbeeld palen onder hun huizen aanbrengen. Akkerbouwers in gebieden waar niet mag worden beregend, stappen over op andere gewassen die minder water nodig hebben, of beter bestand zijn tegen een tekort.
Ook experimenteren sommige boeren met het aanbrengen van bermmaaisel op hun land, om de grond meer structuur en voeding te geven. Waterschappen in gebieden die afhankelijk zijn van regenwater, zoals De Dommel, houden met kleine stuwen in de watergangen het water in de buurt van waar het gevallen is.