Max Verstappen krijgt een thuisrace, maar nog veel werk in Zandvoort

• Marijn Dorrestijn en Lennart Bloemhof

Max Verstappen die een thuiswedstrijd rijdt: volgend jaar wordt dat werkelijkheid. Morgenochtend wordt bekendgemaakt dat de Formule 1 na een afwezigheid van ruim dertig jaar terugkeert naar Zandvoort. De grand prix van Nederland staat in mei 2020 op de racekalender. Nu alle financiële horden genomen zijn, heeft de organisatie pakweg een jaar om de grand prix ook praktisch voor te bereiden. Duidelijk is: er moet veel gebeuren.

Vooral de bereikbaarheid van het circuit is een zorg. Als de Formule 1-race in Zandvoort een succes wil worden, moet het op de maandag na de race vooral over de race gaan. En niet over eindeloze files, verstopte stations en gestrande fans.

Het is essentieel, weten ze inmiddels op het circuit Paul Ricard. Met veel tamtam keerde vorig seizoen de Formule 1 voor het eerst sinds 1990 terug naar het circuit in Zuid-Frankrijk, tussen Marseille en Toulon. De glans rond die rentree verdween snel toen fans op de enige toegangsweg naar het circuit urenlang muurvast stonden. Sommigen keerden uit pure ergernis zelfs om zonder een auto gezien te hebben. Een slechtere binnenkomer voor een nieuwe race is er niet.

Hoe Zandvoort verwacht de ruim 100.000 racefans van en naar het circuit te krijgen, is nog onduidelijk. Het circuit is bezig met het ontwikkelen van verkeers- en vervoersplannen en heeft als voordeel dat het als een van de weinige Europese banen een treinstation om de hoek heeft.

ProRail waarschuwde wel alvast dat de spoorlijn naar Zandvoort nu nog "volstrekt ongeschikt" is om in een paar uur tienduizenden racefans naar Zandvoort te vervoeren. Onder meer de stroomvoorziening kan dat niet aan, zegt de spoorbeheerder:

Ook de bereikbaarheid over de weg is een heikel punt, zeker op drukke dagen. Denk maar een de files op dagen met veel strandgangers - en dat zijn er geen 200.000. Zandvoort is met de auto alleen bereikbaar vanuit het oosten, via twee N-wegen.

In februari zei de organisatie al dat fans alleen kaartjes kunnen kopen als ze met de fiets of het ov komen, of in Zandvoort overnachten. Zo moeten dagjesmensen die met de auto komen, worden geweerd.

Het circuit en de gemeente werken aan een verkeers- en mobiliteitsplan, ook de NS en busvervoerders zijn daarbij betrokken. Een pasklaar antwoord op de vraag hoe de infrastructuur wordt aangepast voor een grand prix, is er nog niet. De FAQ-website van de gemeente Zandvoort is sinds het einde van de middag niet meer bereikbaar.

Dan is er nog de ruimte op het circuit. Toen Niki Lauda in 1985 de vooralsnog laatste Formule 1-race op Zandvoort won, begon het op het circuit al te piepen en te kraken. De garages werden te klein voor de groeiende teams. De ruimte voor de teamonderkomens werd steeds lastiger te vinden op het smalle middenterrein. Sindsdien is de Formule 1 elk jaar groter geworden.

Nu heeft ieder team zo'n twintig vrachtwagens met daarin de auto's en garagespullen, maar ook met complete hospitalitygebouwen die tegenwoordig minimaal twee verdiepingen hoog zijn. En dat is nog exclusief de vrachtwagens van de Formule 1 zelf, het tijdelijke mediapark of het honk van autosportfederatie FIA.

Zo moet er al snel een vloot van honderden vrachtwagens een plekje krijgen op of rond het circuit. Ook al zijn er nu minder teams dan in 1985, het wordt een uitdaging om alles en iedereen te huisvesten. Want het circuit of de ruimte daaromheen is sinds de laatste grand prix in Nederland niet gegroeid.

Vanaf morgen zal ook de kritiek op het evenement weer te horen zijn. Waar hoteliers, restauranthouders en andere ondernemers zich al rijk rekenen, vrezen buurgemeenten en natuurorganisaties voor overlast. Zo vindt de gemeenteraad van Bloemendaal de komst van het Formule 1-circus "zeer ongewenst"; ook organisaties als Milieudefensie zijn tegen.

Racegeluid

De actiegroep Rust bij de Kust strijdt al jaren voor minder geluidsoverlast rond Zandvoort, maar wordt nu dus geconfronteerd met een Formule 1-race. Voorzitter Karel van Broekhoven wil de komst van het evenement aangrijpen om meer aandacht te vragen voor de geluidsoverlast door het circuit. "Je hoort dat geronk van die motoren de hele dag, vooral in het weekend", zegt hij. Het monotone geluid en de herhaling daarvan leiden volgens hem tot overlast voor tienduizenden mensen die in de omgeving van het circuit wonen.

Rust bij de Kust start binnenkort een rechtszaak tegen de Omgevingsdienst IJmond, die verantwoordelijk is voor de handhaving van de geluidsnormen op het circuit. De actiegroep vindt dat de handhaving tekortschiet. Van Broekhoven legt zich wel neer bij een grand prix. "Het is niet ons hoofdpunt, en ik zie ook wel dat heel veel mensen er plezier van hebben."

Of dat rond het raceweekend nog steeds zo zal zijn, betwijfelt Van Broekhoven overigens. "Veel mensen zullen straks volkomen stilstaan, zonder het circuit te bereiken. Ik verwacht enorme irritaties en vechtpartijen."