Slimme laadpalen moeten Amsterdam helpen met ambitieus autoplan

• Hugo van der Parre

  Research-redacteur

Amsterdam heeft de komende jaren 50.000 tot 70.000 extra laadpunten nodig als het plan doorgaat dat in 2030 alleen nog elektrische auto's in de stad mogen rijden. Het gaat om laadpalen op straat, maar ook in parkeergarages, bij bedrijven en bij winkels.

Daarnaast moeten de laadpalen slimmer worden. De gemeente is daar in samenwerking met Vattenfall, Liander en kenniscentrum ElaadNL nu al mee begonnen.

Nu rijden er in Amsterdam nog maar enkele duizenden volledig elektrische auto's. Als de plannen van het gemeentebestuur doorgaan zullen dat er in 2030 meer dan 200.000 zijn. Al die auto's moeten regelmatig geladen worden. Volgens netbeheerder Liander kan dat leiden tot een piekbelasting die twee tot vijf keer hoger is dan nu. Het netwerk moet daarop worden aangepast, een operatie die vijf tot tien jaar gaat duren.

Slim laden

Vanaf vandaag zijn in Amsterdam 456 gewone laadpalen omgebouwd tot flexpowerpalen. Dat zijn laadpalen die door slimme software meer stroom geven in de nacht of overdag in de rustige uren, maar juist minder als huishoudens meer energie vragen, bijvoorbeeld tussen 18.00 en 21.00 uur. Door 'slim laden' wordt voorkomen dat de belasting van het elektriciteitsnetwerk te hoog wordt in de piekuren. Deze laadpalen zijn bovendien in staat om energie die overdag lokaal wordt opgewekt, bijvoorbeeld door zonnepanelen op huizen, versneld door te geven aan auto's. Zo hoeft deze energie het net niet verder te belasten

Vattenfall houdt rekening met een flinke groei van het aantal laadpalen in Amsterdam in 2030, waarschijnlijk zo'n 35.000 palen, elk met twee laadpunten, fors meer dan de 1500 laadpalen die er nu staan.

Technische ontwikkelingen

Ook kenniscentrum ElaadNL verwacht komende jaren een flinke groei van het aantal laadpunten, maar wijst er tegelijk op dat allerlei technische ontwikkelingen kunnen helpen. Slim laden is er een van. Zo kunnen auto's overdag geladen worden met zonne-energie of 's nachts met windenergie die lokaal gewonnen wordt.

Omgekeerd kan een auto die voor de deur staat, bij piekuren stroom teruggeven aan het huis. Zo ontstaat een wisselwerking tussen de stroom die een huishouden opwekt en verbruikt en de auto voor de deur. Dit vehicle-to-grid wordt door ElaadNL getest in een project in Utrecht.

Omslag

Deskundigen verwachten verder dat de actieradius van elektrische auto's zal toenemen. Daardoor hoeven auto's misschien niet meer elke dag te laden, maar volstaat eens in de twee of drie dagen.

Vattenfall werkt ook aan projecten met meer laadpalen bij bedrijven. Als de werknemers hun auto opladen 'bij de baas' hoeft dat niet meer thuis. Het bedrijf EVBox, dat laadpalen en de bijbehorende software maakt, verwacht dat ook de mix tussen gewone laders en snelladers steeds belangrijker wordt; vermoedelijk stijgt de vraag naar snelladers nog behoorlijk.

Alle betrokkenen denken dat de komende tien jaar op enig moment een omslag plaatsvindt, waarbij meer elektrische auto's worden verkocht dan auto's met een verbrandingsmotor. Wanneer dat precies gebeurt, is lastig te voorspellen. De kunst is om op dat moment genoeg faciliteiten te hebben om alle elektrische rijders tijdig te kunnen voorzien van voldoende stroom.