Commissie: topfunctionarissen OM schenden integriteitsregels

Een onderzoekscommissie vindt dat het ethisch leiderschap bij het Openbaar Ministerie moet worden versterkt. De commissie-Fokkens, die onderzoek heeft gedaan naar de gevolgen van een relatie tussen een procureur-generaal en een hoofdofficier van justitie, constateert allerlei problemen die "niet als incident kunnen worden beschouwd".

Volgens de commissie heeft "onvoldoende ontwikkeld leiderschap bijgedragen aan het onderzochte gedrag en niet-ingrijpen" en is er binnen het OM zelf ook onvrede over de cultuur van "het weinig transparante karakter van benoemingen". Fokkens vindt dat het OM "een behoorlijke slag moet maken om de onvrede op te pakken. "Herstel van het vertrouwen van de medewerkers van het OM en van het publiek in de leiding hebben daarbij prioriteit."

Onderzoeksleider Fokkens deelt de conclusies van het onderzoek:

De commissie heeft sterke aanwijzingen dat voormalig procureur-generaal Marc van Nimwegen in strijd met de regels eerder een relatie had met hoofdofficier van justitie Marianne Bloos dan ze zelf hebben toegegeven. En de geruchten over de relatie waren de aanleiding voor de overplaatsing van de procureur-generaal, zegt de commissie. Daarbij speelde ook de belangstelling van NRC voor de affaire een rol.

Naar aanleiding van het rapport heeft de top van het OM Van Nimwegen gisteren geschorst. Hij was sinds vorig jaar al met "buitengewoon verlof". Het buitengewoon verlof van Bloos is verlengd.

Benoeming

Fokkens concludeert onder meer dat de twee de geruchten tegenover de voorzitter van het college van procureurs-generaal hebben tegengesproken en dat dat in strijd was met de integriteitsregels. Volgens de commissie is Van Nimwegen tot hoofdofficier van justitie benoemd, "mede omdat het ministerie zijn vertrek uit het College wenselijk achtte".

Fokkens vindt dat het toenmalige college van procureurs-generaal te terughoudend is omgegaan met de geruchten over de relatie.

Aanbesteding software in strijd met regels

Ook op een ander punt concludeert de commissie dat integriteitsregels zijn geschonden. De aanbesteding van software werd gegund aan het bedrijf van een zwager van Van Nimwegen. De commissie acht het aannemelijk dat Van Nimwegen bij de keuze van dat bedrijf betrokken was.

Een eerdere kortstondige relatie van Van Nimwegen met een ondergeschikte officier van justitie is volgens Fokkens ten onrechte ook niet gemeld. Maar het is niet aannemelijk dat de vrouw voordeel van die relatie heeft gehad.

Een deel van het onderzoeksrapport wordt voorlopig niet openbaar gemaakt, omdat de informatie mogelijk te privacygevoelig is.