Finse verkiezingen: mogelijk wint links, coalitievorming noodzakelijk
Finland krijgt vandaag voor het eerst in 20 jaar mogelijk een linkse politieke leider. Zo'n 4,5 miljoen stemgerechtigden kiezen vandaag een nieuw parlement en de sociaaldemocraten gaan op kop in de peilingen.
Antti Rinne, leider van de sociaaldemocraten, kan volgens de peilingen rekenen op 19 procent van de stemmen, al liggen de rechtse Finse Partij (voorheen de Ware Finnen) en de Nationale Coalitie Partij maar een paar procent achter. De winnaar kan dus niet alleen gaan regeren.
Lastige punten
Begin maart viel de centrum-rechtse regering van premier Juha Sipilä (Centrum Partij) op plannen om de gezondheidszorg en het sociale zekerheidsstelsel te hervormen. Met die hervorming wilde de regering de stijgende kosten van de vergrijzing terugdringen. Vorig jaar bestond ruim twintig procent van de Finse bevolking uit 65-plussers, het op drie na hoogste percentage van Europa.
De gezondheidszorg en het sociale zekerheidsstelsel zijn dan ook belangrijke punten in deze verkiezingen. De sociaaldemocraat Rinne wil de belastingen verhogen om het zorgstelsel te financieren en de economische ongelijkheid bestrijden. Die ongelijkheid is volgens hem onder oud-premier Sipila ontstaan.
Zo belooft Rinne onder meer om de staatspensioenen van 1400 euro per maand met 100 euro te verhogen, om zo tienduizenden gepensioneerden te helpen om uit de armoede te komen.
Politieke agenda
De zorg voor ouderen keerde in februari terug op de politieke agenda door berichten van de publieke omroep YLE over verwaarlozing van bewoners in verzorgingstehuizen. Mogelijk heeft verwaarlozing onder meer geleid tot de dood van bewoners.
Ook het immigratiebeleid speelt bij de verkiezingen een belangrijke rol. Recente, mogelijk seksuele aanvallen door buitenlandse mannen op minderjarigen leiden tot een groeiende populariteit van de rechtse Finse Partij (voorheen de Ware Finnen). Die partij belooft de immigratie te verminderen en de asielregels te verscherpen.
De klimaatverandering is het derde belangrijke onderwerp dat bepalend is voor deze verkiezingen. Veel partijen ondersteunen maatregelen die de broeikaseffecten moeten terugbrengen, zoals het stimuleren van elektrische voertuigen en het verlagen van de vleesconsumptie. Maar de Finse Partij krijgt steun van mensen die dit soort maatregelen juist niet zien zitten.
Vroeg stemmen
Vroeg stemmen is populair in Finland. Zo'n 1,5 miljoen mensen, ongeveer 36 procent van kiezers, heeft z'n stem al uitgebracht. De resultaten daarvan worden vanavond om 20.00 uur, meteen na het sluiten van de stembureaus bekendgemaakt.
De verwachting is dat de opkomst hoger uitvalt dan de ruim 70 procent bij de vorige verkiezingen in 2015.
