Dit is de 'zeer bijzondere' verzetsgroep die het opneemt tegen Kim Jong-un
Tien mannen met messen en neppistolen stormden in februari de Noord-Koreaanse ambassade in Madrid binnen. Volgens de Spaanse justitie is er een lading gevoelige informatie gestolen en aangeboden aan de FBI. De aanvallers claimden dat ze lid waren van de geheimzinnige Cheollima Civil Defence.
Deze organisatie heeft als doel het Noord-Koreaanse regime ten val brengen. Sterker nog: Cheollima heeft zichzelf online al uitgeroepen tot de nieuwe regering van Noord-Korea in ballingschap. Eerder claimde de groep de zoon van de vermoorde halfbroer van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un in veiligheid te hebben gebracht, zodat die niet in de handen van het regime zou vallen.
"Zo te zien moeten we ze heel serieus nemen", zegt Remco Breuker, hoogleraar Koreastudies (Universiteit Leiden). Volgens hem is Cheollima de eerste groep die zo openlijk in verzet komt tegen het regime. "Zeer bijzonder."
In deze video (volledig in het Koreaans) riep Cheollima zich uit tot interim-bestuur van Noord-Korea:
Doordat de Spaanse rechter zich buigt over een uitleveringsverzoek voor de aanvallers, zijn voor het eerst details bekend over de actie in de Noord-Koreaanse ambassade. De groep drong binnen met behulp van breekijzers. De verdachten vielen Noord-Koreaanse diplomaten aan, bonden ze vast of sloegen ze in de boeien, schrijven Spaanse media op basis van het strafdossier.
Ze identificeerden zich als leden van Cheollima. Hoge functionarissen werden onder druk gezet om het regime de rug toe te keren en over te lopen. Bijna vijf uur lang werd het ambassadepersoneel verhoord en verzamelden de aanvallers data. De buit bestond uit harde schijven, computers en usb-sticks met geheime informatie van de Noord-Koreaanse autoriteiten.
Nepdiplomaat
De Spaanse politie was gealarmeerd dat er een inval gaande was. Maar een Mexicaan onder de naam Adrian Hong Chang hield ze tegen bij de deur. Hij deed zich voor als Noord-Koreaanse diplomaat, meldt de Spaanse krant El País, en zei tegen agenten dat er niets aan de hand was.
Dankzij deze geslaagde list wisten de tien aanvallers te ontkomen. Ze pakten het vliegtuig naar New York en namen contact op met de Amerikaanse inlichtingendiensten, om de data aan te bieden. De FBI heeft daar naar eigen zeggen geen gebruik van gemaakt.
We bieden de Spaanse autoriteiten onze excuses aan.
Cheollima claimt op zijn website dat er wel degelijk informatie is gedeeld. Op verzoek van de Amerikaanse inlichtingendiensten nota bene. Ook spreekt de verzetsgroep tegen dat er geweld is gebruikt in Madrid. "We bieden de Spaanse autoriteiten onze excuses aan, omdat ze in een moeilijke situatie zijn terechtgekomen."
"De groep is duidelijk bereid risico's te nemen", zegt Breuker. Met gevaar voor eigen leven, want de namen van een aantal vermoedelijke leden is nu in de openbaarheid gekomen. Dat maakt de groep een potentieel doelwit van het Noord-Koreaanse regime.
'Roekeloze activist'
Adrian Hong Chang woont in de VS en is een bekende activist en criticus van het communistische regime. "Die man heeft in het verleden erg actief een wisseling van de macht nagestreefd", zegt Noord-Koreadeskundige Casper van der Veen. "Hij heeft ook Noord-Koreanen geholpen het land uit te vluchten."
Bronnen zeggen tegen NK News dat Adrian Hong Chang inderdaad de man achter Cheollima is. Ze stellen ook dat de activist bekendstaat als iemand die steeds roekelozer te werk gaat. Een bron claimt zelfs dat hij mensen onnodig in gevaar bracht.
Als je de website van Cheollima bekijkt, valt op dat er niet een heldere strategie achter de protestacties lijkt te zitten. Portretten van Kims kapotgooien, aankondigen een hoge Noord-Koreaanse functionaris te helpen met vluchten, visa voor het 'nieuwe Noord-Korea' verkopen met behulp van blockchain-technologie: het komt allemaal langs.
Het eerste wapenfeit van Cheollima was de video van de ontsnapping van Kim Han-sol. Dat is de zoon van de in Maleisië vermoorde Kim Jong-nam, de halfbroer van Kim Jong-un. "Die eerste actie was een ontzettend bijzondere ontsnapping", zegt Van der Veen.
'Nederlandse ambassadeur bedankt'
Kim Han-sol is erg belangrijk voor het regime, omdat hij in theorie aanspraak zou kunnen maken op de heerschappij van Noord-Korea. Hij is immers een nazaat van de overleden leider Kim Jong-il. Daarom heeft Cheollima naar eigen zeggen de nakomeling in veiligheid gebracht.
Opvallend detail: de verzetsgroep heeft in een verklaring onder anderen de Nederlandse ambassadeur in Zuid-Korea nadrukkelijk bedankt voor haar hulp bij de reddingsactie. Waarvoor precies, is onduidelijk gebleven. Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft er nooit commentaar op gegeven.
"Toen werd al gauw gespeculeerd dat Kim in Nederland zou zitten", zegt Van der Veen. "Maar daar is nooit enig bewijs voor gevonden." Kim Han-sol liet in een YouTube-video alleen weten dat hij in veiligheid was. Zijn locatie is nog altijd onbekend.
Hoeveel leden zijn er?
De inval bij de ambassade in Madrid was de meest gewaagde actie van de groep tot nu toe. Afgezien van de zeven namen uit het rechtbankverslag blijft het gissen naar de ware omvang van de Cheollima. "De groep is waarschijnlijk een stuk groter dan de website doet vermoeden", zegt Breuker.
Van der Veen vraagt zich af of "dit soort bombastische openbare verklaringen" wel het beoogde effect hebben. Hij denkt dat de groep het beste wat voorzichtiger te werk kan gaan. Om te voorkomen dat ze zichzelf én de Noord-Koreanen, voor wie ze claimen op te komen, in gevaar brengen.
