Jetten: homo's in Nederland kunnen niet onbezorgd hand in hand over straat

D66-leider Jetten is bezorgd over de emancipatie van de lhbti-gemeenschap. Lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen, transgender- en intersekse personen doen volgens hem soms, onder druk van culturele spanningen, een stapje terug. Zo denken homo's in Nederland wel twee keer na voor ze hand in hand over straat gaan, stelde hij bij de jaarlijkse Kerdijk-lezing. En dat, benadrukt hij, in het land waar het huwelijk voor paren van hetzelfde geslacht als eerst werd opengesteld.

"Uit angst voor negatieve reacties. Soms uit angst voor agressie. Die angst wordt vaak geprojecteerd op mensen met een migratieachtergrond." Dit gevoel van onbehagen bekruipt Jetten soms ook zelf.

Jetten vertelt over een bezoek dat hij met zijn vriend afgelopen zomer bracht aan Madrid. Het viel hem toen op hoe gemakkelijk het daar is voor twee mannen of twee vrouwen om hand in had te lopen. "Met trots, zonder enige bedenking. Vrijheid zoals het moet zijn."

Nieuwe muur

Volgens Jetten leiden dit soort spanningen tot een nieuwe muur in de samenleving. "Aan een kant van de muur staan mensen met wortels in Nederland die onbehagen ervaren over migratie en de culturele kwetsbaarheid die dat met zich meebrengt." Aan de andere kant staan mensen die het idee krijgen dat ze nooit echt bij Nederland zullen horen. "Ook niet als ze hier geboren en getogen zijn. Ook niet als ze hun stinkende best doen op school of werk."

Hij noemt het ironisch dat het vaak om mensen gaat die juist zelf worstelen met miskenning en uitsluiting, die negatief over homo's zijn. Andersom moet er daarom ook rekening worden gehouden met de ander, zegt Jetten. Als voorbeeld noemt hij een "afschuwelijk feit", dat een autochtone sollicitant met een strafblad in Nederland drie keer vaker wordt uitgenodigd dan een sollicitant zonder strafblad, maar met een Arabisch klinkende naam.

Miljonairstaks

Jetten zei verder dat als de muur moet worden aangepakt, er ook gesproken moet worden over de vermogens en over meer goedbetaald werk.

Hij wees erop dat de loonkloof in Nederland flink is gestegen. "De ceo's van de 21 grootste Nederlandse beursfondsen verdienen ondertussen 83 keer zo veel als een gemiddelde werknemer. Van onze ceo's mogen wij meer rekenschap verwachten van hun voorbeeldfunctie. Meer oog voor de uitstraling van hun gedrag. Waar is de zelfbeheersing gebleven?"

Het zou wat hem betreft ook helpen als de top van het bedrijfsleven met beide benen op de grond ging staan. Daarom pleit hij voor een "progressieve vermogensbelasting", waarbij de vermogens van kleine spaarders minder worden belast en grote vermogens boven de 1 miljoen euro zwaarder.