Aannemers halen voor 3738 euro Franco weg

• Rop Zoutberg

  correspondent Spanje

De resten van de Spaanse dictator Francisco Franco worden over vijftien dagen weggehaald uit het grote grafmonument aan de rand van Madrid. Familieleden krijgen nog wel een allerlaatste kans om een nieuwe bestemming aan te wijzen.

"We hebben gedaan wat we konden om ervoor te zorgen dat alle betrokken partijen werden gehoord. Nu kunnen we de volgende stappen nemen. De beslissing Franco uit zijn huidige graf te halen nemen we voor de verzoening van alle Spanjaarden. Zo zullen we er in de toekomst op terugkijken", zei minister van Justitie Dolores Delgado vanmiddag.

Laatste grote daad

Het weghalen van het overschot van de voormalige generalissimo uit de graftombe in de zogenoemde Dodenvallei was een belangrijke belofte van de sociaaldemocratische regering van Pedro Sánchez.

Met de aankondiging van vervroegde verkiezingen, eind april, is het leeghalen van Franco's graf meteen de laatste grote daad van Sánchez.

Verering door extreemrechts

Oud-dictator Franco werd in 1975 bijgezet in een door hemzelf ontworpen massagraf, waarin 34.000 tegenstanders en aanhangers van de generaal rusten. De doden vielen tijdens de burgeroorlog van 1936 tot 1939.

Het graf werd afgelopen decennia een plek van verering door extreemrechts. Maar plannen om Franco weg te halen uit het kolossale grafmonument bleken niet eenvoudig door felle tegenstand van nabestaanden. Ook de katholieke kerk verzette zich lange tijd tegen het openbreken van de grafplaat achter het altaar, waaronder de kist zich bevindt.

Juridische ruggesteun

Na een wetswijziging kunnen alleen de gesneuvelden van de burgeroorlog in het massagraf rusten. Daarmee heeft de Spaanse regering voldoende juridische ruggesteun om de oud-dictator weg te halen, vindt minister Delgado.

De regering heeft het voorstel van de familie Franco om de kist bij te zetten in een graf in de kathedraal van Madrid afgewezen. "De dreiging van nieuwe ordeverstoringen in en rond de kathedraal is evident. We kunnen het graf van Franco niet opnieuw inrichten op een plek die toegankelijk is voor het publiek."

De familieleden krijgen nog vijftien dagen om een plek aan te wijzen waar de resten heen moeten. Worden ze het niet eens, of komt er geen besluit, dan kiest de Spaanse regering aan het eind van deze maand zelf een bestemming.

Aantasting van gedachtengoed

Familieleden van de oud-dictator hebben aangekondigd dat ze naar het Hooggerechtshof stappen om te voorkomen dat het graf in de Dodenvallei wordt opgebroken. De extreemrechtse Fundación Francisco Franco roept ook koning Felipe op om de verplaatsing te voorkomen. "We gaan alles doen om te voorkomen dat dit onrecht het gedachtegoed van de Spanjaarden aantast", schrijft de stichting in een verklaring.

Toch heeft de Spaanse regering zelfs de begroting al rond. Voor 3738 euro wordt een aannemersbedrijf ingezet om de marmeren plaat boven het graf van de dictator te lichten, staat in de plannen.

Nadat de kist is weggehaald, komen op de plek van het graf zes marmeren tegels te liggen, identiek aan de vloer rond het altaar. De sporen van het graf zijn daarmee wat de demissionaire linkse regering betreft voor altijd gewist.