Stemhulp-seizoen geopend: in 9 provincies kunnen kiezers al aan de slag

In negen provincies kunnen vanaf vandaag online stemhulpen voor de Provinciale Staten-verkiezingen van 20 maart worden ingevuld. Kiezers in Flevoland, Gelderland, Limburg, Noord-Brabant, Noord-Holland, Overijssel, Zuid-Holland, Utrecht en Drenthe kunnen aan de slag. De stemhulpen in Groningen, Friesland en Zeeland komen later online.

Afhankelijk van de provincie kunnen kiezers terecht bij verschillende aanbieders. StemWijzer en Kieskompas zijn de bekendste en hebben voor een aantal provincies een stemhulp gemaakt. Opvallend is dat Friesland en Zeeland bij allebei ontbreekt. Kiezers in die provincies kunnen naar de minder bekende MijnStem en Kieswijzer.

Miljoenen kiezers maken bij verkiezingen gebruik van stemhulpen om aan de hand van stellingen hun keuze voor een partij te bepalen. Bij de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 vulden bijvoorbeeld 6,8 miljoen mensen de StemWijzer in (op een totaal van 12,9 miljoen stemgerechtigden). Bij de vorige Provinciale Staten-verkiezingen in 2015 ging het om 1,5 miljoen mensen.

Thema's

Bij zowel StemWijzer als Kieskompas merken ze dat duurzaamheid een groot thema is bij de komende verkiezingen. Het gaat dan bijvoorbeeld om het bouwen van meer windmolens en de subsidie op zonnepanelen. Ook het thema verkeer en vervoer is in de provincies belangrijk. Denk dan aan bijvoorbeeld het bereik van het openbaar vervoer en de uitbreiding van vliegvelden.

Opvallend dit jaar is volgens StemWijzer de aandacht voor het wel of niet kunnen houden van referenda. Bij Kieskompas vinden ze het bijzonder dat bestuurlijke onderwerpen, zoals het toezicht op Waterschappen, veel minder aanspreken dan andere zaken.

Kieskompas heeft in Groningen, Gelderland, Noord-Holland en Utrecht een partnerschap met regionale omroepen. De stemhulp in die provincies is ontwikkeld met een panel van kiezers. De uitkomsten van de ingevulde Kieswijzer worden door de omroepen gebruikt voor debatten in aanloop naar de verkiezingen. Deze aanpak is volgens Kieskompas in het buitenland al erg gebruikelijk.

Verschil per regio

Het Kieskompas verschilt in een aantal provincies ook nog per regio. In Gelderland is er bijvoorbeeld afhankelijk van het woongebied (Veluwe, Arnhem/Nijmegen, Rivierenland en Achterhoek) een stemhulp in te vullen. Volgens de organisatie achter het Kieskompas komen de thema's per regio overeen, maar verschillen enkele onderwerpen. In Arnhem en Nijmegen zal het bijvoorbeeld bij wonen gaan over studentenhuisvesting, terwijl het in de Achterhoek bij vervoer gaat over regionale buslijnen. Kiezers komen op de eigen pagina door aan het begin de postcode in te vullen.