Sluiting Bronovo past in trend: minder ziekenhuizen, meer buitenpoli's
Het Nederlandse ziekenhuislandschap is deze eeuw ingrijpend veranderd. Er zijn veel minder zelfstandige algemene ziekenhuizen dan twintig jaar geleden en het aantal locaties dat die ziekenhuizen hebben is afgenomen. Daar staat tegenover dat het aantal buitenpoli's waar alleen poliklinische zorg wordt gegeven juist sterk is gestegen.
De aangekondigde sluiting van het Bronovo ziekenhuis in Den Haag, dat eerst wordt omgevormd tot een weekziekenhuis en tussen 2022 en 2024 helemaal dichtgaat, past naadloos in die trend. Net als de sluiting van het MC Slotervaart in Amsterdam eind vorig jaar en het in afgeslankte en gewijzigde vorm voortzetten van de MC IJsselmeerziekenhuizen.
Het aantal universitaire medische centra is door de fusie van AMC en VUmc tot Amsterdam UMC teruggelopen van acht naar zeven. Het aantal kinderziekenhuizen is gestegen van zeven naar acht door de opening van het Prinses Máxima Centrum voor Kinderoncologie in Utrecht.
Fusies
In 1999 waren er nog 102 zelfstandige ziekenhuisorganisaties in ons land, die samen 137 locaties hadden. Daar zijn na een reeks faillissementen, fusies en overnames nog 63 van over met 105 locaties; een afname van bijna 40 procent.
Het aantal buitenpoli's met een beperkt aanbod van ziekenhuiszorg en zonder bedden heeft een omgekeerde ontwikkeling doorgemaakt. In 2009 waren dat er 61. In 2018 waren dat er meer dan 130.
Ook het aantal zelfstandige behandelcentra en privéklinieken is sterk gestegen. Dat is vooral gebeurd na de invoering van de Zorgverzekeringswet in 2006. Vanaf dat moment mochten particuliere klinieken ook verzekerde zorg leveren.
Het aantal klinieken dat is aangesloten bij Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN) is gestegen van zo'n 15 in 2005 naar 146 in 2018. In totaal bieden de ZKN-leden op 358 locaties zorg.
Daarnaast is er nog een fiks aantal privéklinieken die geen lid zijn van ZKN. Zij boden vorig jaar op 165 locaties medisch-specialistische zorg. Samen bieden de ZKN-klinieken en de overige particuliere klinieken op 533 locaties medisch-specialistische zorg die vroeger alleen in ziekenhuizen werd gegeven.
Daarbij gaat het grotendeels om verzekerde zorg, maar er zijn ook nog altijd privéklinieken waar alleen zorg wordt geleverd die patiënten zelf moeten betalen. Hieronder vallen bijvoorbeeld bepaalde cosmetische ingrepen of andere niet-medisch geïndiceerde zorg.
Voor dit artikel is gebruik gemaakt van de volgende bronnen: Het Nivel, het Centraal Bureau voor de Statistiek, Volksgezondheidenzorg.info, Zorgkaart Nederland, Zelfstandige klinieken Nederland, de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd en Vektis, het datacentrum van de zorgverzekeraars.