Filipijnse moslims stemmen over autonomie na 40 jaar strijd

De bevolking van het zuidelijke eiland Mindanao kan vandaag in een referendum stemmen over meer autonomie voor hun regio. De regering in Manilla heeft samen met de Moro-separatisten uit Mindanao een plan opgesteld om veiligheid en economische ontwikkeling in de achtergestelde regio te bevorderen. Het eiland, waar de moslimminderheid binnen de overwegend katholieke Filipijnen woont, gaat al vier decennia gebukt onder geweld van separatistische en terroristische groeperingen, zoals het aan IS gelieerde Abu Sayyaf.

Naar verwachting gaat een ruime meerderheid van de bevolking akkoord met meer autonomie.

Plan uit 2014

Het autonomieplan werd al in 2014 door de opstellers ondertekend, maar is pas vorig jaar onder druk van president Duterte door het Congres goedgekeurd. De voormalige Moro-rebellen hebben hun streven naar onafhankelijkheid opgegeven, in ruil voor meer autonomie voor de regio. De nieuwe autonome staat gaat Bangsamoro heten, 'natie van Moro's', en kan rekenen op jaarlijkse financiële steun van Manila om economische activiteiten te ontwikkelen.

Het Westen vreesde tot voor kort dat Mindanao een toevluchtsoord zou blijven voor terroristische strijders, en steunt daarom het autonomieplan in de hoop dat armoede en onvrede - als voedingsbodem voor extremisme - zullen afnemen. Overigens heeft de extremistische Abu Sayyaf niet meegepraat over het autonomieplan.

Aanval op Marawi

De 40 jaar durende strijd tussen separatisten en regeringstroepen heeft het leven gekost aan circa 150.000 mensen. De laatste grote opstand was in 2017, toen extremistische strijders de stad Marawi aanvielen. Vijf maanden lang wisten ze de stad in hun greep te houden, voordat het Filipijnse leger, gesteund door de VS en Australië, de stad kon heroveren. Op Mindanao is nog altijd de staat van beleg van kracht.

Volgens de leider van de Moro Islamitisch Bevrijdingsfront (MILF), dat de extremistische strijders in Marawi niet steunde, was die aanval te wijten aan de langdurige impasse in het autonomieproces in afwachting van de steun van het Congres.

Als de bevolking voor meer autonomie kiest, gaat het MILF in een overgangsperiode de regio besturen. In 2022 zijn dan verkiezingen voor een zelfgekozen bestuur.