Hoe het nieuwe Oranje in 2018 opstond
In het afgelopen interlandjaar is Oranje uit een diep dal geklauterd. Met een nieuwe bondscoach aan het roer, een nieuwe aanvoerder, nieuwe veelbelovende spelers, herboren oudgedienden, een vernieuwde teamgeest en met prachtige resultaten.
Ronald Koeman krijgt de eer in februari 2018. Hij tekent een contract tot en met het WK van 2022 als bondscoach van Oranje. "Het is niet zo slecht als we denken", zegt Koeman al bij zijn presentatie.
Vanaf de tweede helft van de interland tegen Peru op 6 september in de Amsterdam Arena (2-1 winst) gaat het echt lopen bij het Nederlands elftal van Koeman, niet in het minst door het inbrengen van debutant Frenkie de Jong.
De 21-jarige middenvelder van Ajax ontpopt zich op de afscheidsavond van Wesley Sneijder tot de ontbrekende schakel. Hij doet Oranje beter voetballen en verzorgt en passant de assist bij de gelijkmaker van Memphis Depay. "Als je zo debuteert, zit er veel toekomst in", zegt Koeman na afloop over De Jong.
In het spoor van Frenkie de Jong krijgen meer talenten een kans, zoals Denzel Dumfries, Steven Bergwijn, Arnaut Groeneveld, Pablo Rosario en Javairô Dilrosun. En eerder, voor het tijdperk-Koeman, hebben onder anderen Donny van de Beek en Matthijs de Ligt al hun interlanddebuut gemaakt.
Opeens staat er een nieuwe generatie in Oranje, een generatie die oude tijden lijkt te kunnen doen herleven. Tot voor kort vaste krachten als Stefan de Vrij en Kevin Strootman moeten genoegen nemen met een rol als reserve en accepteren dat ook.
Ervaren rotten als Georginio Wijnaldum gaan mee in het nieuwe enthousiasme, terwijl Ryan Babel zelfs begint aan zijn derde jeugd in Oranje.
Een van de eerste maatregelen van Koeman na zijn aantreden is de benoeming van Virgil van Dijk tot aanvoerder. "Ik vind dat hij er aan toe is", zegt Koeman over de benoeming van de dan 26-jarige verdediger van Liverpool. "Hij heeft de leeftijd ervoor en speelt bij een grote club en laat het ook zien in Oranje."
Even ingrijpend én verfrissend is het besluit van Koeman om het Nederlands elftal een nieuw thuis te geven. Na dertig jaar verzamelen in Huis ter Duin in Noordwijk en trainen bij Quick Boys in Katwijk zoekt Oranje zijn heil in Hotel Woudschoten en wordt voortaan getraind op de KNVB-campus, beide gelegen in Zeist.
"We kiezen voor het voetbal", licht Koeman die verhuizing toe. "In Zeist hebben we alles bij de hand. Meerdere prachtige velden bijvoorbeeld. Een perfecte totaalaccommodatie. Hier hoort ons voetbal thuis."
Later vertelt Koeman over een ander positief effect. De plek nodigt uit om vaker bij elkaar zitten, de spelers doen spelletjes samen. "Het is geweldig. We fietsen met elkaar naar de training. Ze groeien echt naar elkaar toe. En dan word je als team echt sterker."
Koeman begint zijn missie nog met een enigszins behoudend systeem, met vijf verdedigers en twee spitsen, een soort 5-3-2. Het levert in zijn tweede wedstrijd een klinkende 3-0 zege op Europees kampioen Portugal op.
"We hebben niet meer de allerbeste spelers, maar kunnen wel een goed team hebben. Dat hebben we vanavond wel bewezen", reageert Koeman na die wedstrijd in Genève.
Toch ziet Koeman na vier wedstrijden te weinig verbetering en kiest hij na de zomer voor een andere aanpak met vier verdedigers en met Memphis Depay als centrale spits, een soort 4-3-3.
Depay explodeert met twee goals tegen Peru en toont zich de oplossing voor het spitsenprobleem. Oranje verliest een paar dagen later in Parijs weliswaar met 2-1 van wereldkampioen Frankrijk in de Nations League, maar het spel bekoort zeker in de tweede helft bij vlagen. Een maand later volgt de bevestiging met een prachtig resultaat tegen Duitsland: 3-0.
Het spel in de Johan Cruijff Arena laat nog te wensen over, maar Koeman is blij. "Dit is geweldig. Iedereen had dit nodig. Niet alleen de bondscoach en de spelers, maar heel Nederland. Als je ziet hoe blij de mensen zijn met het resultaat."
Dat het nieuwe Oranje niet alleen een goed resultaat kan halen, maar ook prachtig kan voetballen, blijkt weer een maand later tegen Frankrijk in Rotterdam. Oranje blaast de wereldkampioen van de mat met een vernederende panenka-strafschop van Depay als het ultieme bewijs van het teruggekeerde vertrouwen. Er wordt met 2-0 gewonnen.
"Exceptioneel goed wat deze spelers vandaag hebben laten zien", jubelt Koeman. Tegen Duitsland in Gelsenkirchen zet Oranje de voorlopige kroon op het eerste werk van Koeman met een 2-2 gelijkspel en plaatsing voor het eindtoernooi van de Nations League, mede dankzij het befaamd geworden briefje van Dwight Lodeweges. Oranje telt weer mee in voetballand.