Kabinet: verplaatsen afluisterschotels ‘noodzakelijk’ voor komst 5G

Er lijkt geen andere optie te zijn dan het verplaatsen van de afluisterschotels in Burum vanwege de komst van 5G. Dat schrijft staatssecretaris Keijzer in een brief aan de Tweede Kamer. Vorige week meldde de NOS al dat er was besloten om de schotels te verplaatsen.

Het afluisterpark in Burum, in Friesland, wordt gebruikt om satellietcommunicatie te onderscheppen voor de inlichtingendiensten AIVD en MIVD. Omdat de schotels gebruikmaken van dezelfde frequentie (de 3,5 GHz-band) als het 5G-netwerk, zou het park dat snelle netwerk voor consumenten in de weg staan.

Door het afluisteren mag er nu boven een denkbeeldige lijn tussen Amsterdam en Zwolle niet worden gewerkt met 3,5 GHz, bijvoorbeeld door telecomproviders.

Aan 5G, de opvolger van het huidige mobiele internet 4G, wordt wereldwijd hard gewerkt. In de Kamerbrief geeft de staatssecretaris aan dat Nederland niet achter wil lopen op dit gebied. Telecomproviders vrezen dat dit wel zal gebeuren als de 3,5 GHz-band niet vrijkomt. Tegelijkertijd, zegt staatssecretaris Keijzer, leveren de schotels "onmisbare informatie op voor de inlichtingen- en veiligheidsdiensten".

In een rapport van onderzoeksinstituut TNO staat dat het niet mogelijk is om de 3,5 GHz-band in Noord-Nederland zonder problemen optimaal te gebruiken voor zowel 5G als afluisteren. "Inleveren op onze nationale veiligheid óf straks in een groot deel van Nederland geen 5G zijn beiden niet aan de orde", schrijft Keijzer in de brief aan de Kamer. "Het kabinet gaat daarom de optie van verplaatsing uitwerken."

Schotels naar buitenland

Waar de afluisterschotels heen gaan is nog niet bekend. Keijzer schrijft dat er de komende tijd zal worden gezocht naar een oplossing. Wel lijkt vast te staan dat de locatie in het buitenland zal zijn. Dit betekent dat er met het land waar de schotels komen te staan een speciaal verdrag moet worden gesloten.

Staatssecretaris Keijzer schrijft dat een special envoy - een speciale afgevaardigde - met ervaring in de inlichtingenwereld bij buitenlandse partners op zoek gaat naar draagvlak voor de verplaatsing. Aan het einde van het eerste kwartaal van 2019 moet duidelijkheid zijn over de haalbaarheid van het plan.