In land van Nobelprijswinnaar Mukwege wordt verkrachting 'als iets gewoons gezien'
In Oslo hebben gynaecoloog Denis Mukwege en de Jezidische mensenrechtenactiviste Nadia Murad Basee de Nobelprijs voor de Vrede in ontvangst genomen. Ze krijgen de prijs voor hun strijd tegen seksueel geweld in oorlogsgebieden. In Mukweges thuisland Congo is dat nog altijd een groot probleem, iets waar hij zelf bij de uitreiking opnieuw aan refereerde.
"We zien dat gewapende conflicten het lichaam van vrouwen veranderen in een slagveld. Dat is in deze tijd gewoon een onacceptabele daad", zei Mukwege eerder.
Bij de uitreiking deed hij een oproep aan alle aanwezigen:
Mukwege en Murad hopen dat de Nobelprijs een startpunt is om daders van seksueel geweld in oorlogsgebieden zwaarder te straffen en meer aandacht te genereren voor het probleem. De strijd van de Nobelprijswinnaars is nog altijd hard nodig, merkt Afrika-correspondent Koert Lindijer. Hij maakte voor het NOS Radio 1 Journaal een reportage over een ziekenhuis in Goma, Oost-Congo, waar vrouwelijke slachtoffers na een verkrachting worden geholpen.
Hoofdstad van de verkrachting
Heal Africa is een gelijksoortig ziekenhuis als het ziekenhuis van Nobelprijswinnaar Mukwege. Ze zijn er blij dat de Nobelprijs dit jaar naar de strijd tegen seksueel geweld in oorlogsgebieden gaat. "Het is een erkenning voor het werk van mensen die tegen verkrachting in Oost-Congo hebben gewerkt", zegt Virginie Mumbere tegen Lindijer.
Mumbere vertelt dat er nog veel werk aan de winkel is, maar dat de situatie in haar stad de laatste jaren wel is verbeterd. "We zijn niet meer de hoofdstad van de verkrachting. Toen de gewelddadigheden in deze buurt in Goma op zijn hevigst waren, hadden we 100 verkrachtingszaken per maand. Nu zijn dat er 50."
Verkrachting wordt als 'gewoon' gezien
Manuel Baabo werkt ook bij Heal Africa. Hij houdt zich in het ziekenhuis vooral bezig met bewustwording. Hij denkt dat het nog heel lang gaat duren voordat seksueel geweld in Congo is verdwenen. "Door de oorlogssituatie van de afgelopen jaren zijn mensen het gewoon gaan vinden. Het is in de hoofden van de mensen gekropen. Jongeren zijn het gewoon gaan vinden om vrouwen te misbruiken, om geen waardigheid meer aan vrouwen te geven", zegt Baabo.
In het ziekenhuis hoort Lindijer van patiënte Furaha hoe mannen van gewapende groepen omgaan met vrouwen. Ze vertelt dat ze 16 jaar was toen ze werd verkracht. Haar dorp werd overvallen en alle meisjes werden meegenomen. Iedere man kreeg een meisje toegewezen. De boodschap was duidelijk: je wordt verkracht en als je een kind krijgt en het een jongen blijkt te zijn. dan blijft hij leven. Als het een meisje is, wordt het gedood. Ze wilden alleen mannen in hun militie.
Uiteindelijk wist Furaha, terwijl ze zwanger was, te ontsnappen en belandde ze bij Heal Africa in Goma. Terug naar haar dorp durft ze niet, vertelt ze tegen Lindijer. "Ik ben bang dat ik daar word verstoten. Daar zullen ze me niet accepteren omdat ik verkracht ben. Ik heb geen vertrouwen meer in mensen, ik vertrouw niemand meer. Ik wil alleen met mijn kind zijn nu."