Gele hesjes krijgen 'zoethoudertje', volgende demonstraties zijn al gepland

Een zoethoudertje, zo leggen veel demonstranten de tegemoetkoming van de Franse regering aan de 'gele hesjes' uit. Na weken van protesten, kondigde premier Philippe aan dat twee voorgenomen regeringsmaatregelen worden uitgesteld.

"De demonstranten reageren over het algemeen terughoudend op de toezeggingen", zegt correspondent Frank Renout. "Het positiefste geluid dat ik heb gehoord kwam van een woordvoerder van de gele hesjes. Die noemde het een goede eerste stap. Maar in het land is een veelgehoorde reactie: hiermee willen we niet worden zoetgehouden."

Philippe kondigde aan dat de verhoging van de brandstofbelasting met zes maanden wordt uitgesteld en dat de prijzen van gas en elektriciteit voorlopig ook niet omhoog gaan. "Het zijn beide natuurlijk slechts tijdelijke maatregelen", zegt Renout. Ook gaat het minimumloon vanaf januari met ruim 3 procent omhoog.

De protesten gaan dan ook gewoon door. Voor zaterdag zijn er weer betogingen aangekondigd. Die moeten volgens Philippe rustig verlopen. In de afgelopen weken vielen vier doden en honderden gewonden. Zaterdag liepen de protesten in Parijs, net als het weekend ervoor, volledig uit de hand.

Veel verschillende groepen hebben het protest van de gele hesjes, dat in eerste instantie alleen ging over de prijsverhogingen voor brandstof en andere dagelijkse kosten, aangegrepen om hun onvrede over hun eigen situatie te uiten. Zo ging ambulancepersoneel de straat op om te protesteren tegen de liberalisering van de ambulancedienst en scholieren blokkeerden de toegang tot meer dan honderd scholen uit onvrede met onderwijshervormingen.

"Het is nooit een groep geweest, maar een verzameling individuen", legt Renout uit. "Er is geen rode draad in te ontdekken. Volgende week gaan de boeren protesteren, vooral tegen hun teruglopende inkomsten."

De enige gedeelde onvrede is die met het beleid van president Macron. "Zijn populariteit is op een dieptepunt, gezien de eerste reacties. Hij heeft ook niet veel op tafel gelegd, niemand staat te juichen." Desondanks staat zijn positie niet op het spel, zegt Renout. "Dan zou zijn eigen partij zich tegen hem moeten keren. Daar is helemaal geen sprake van: zijn populariteit staat onder druk, zijn positie absoluut niet."

En het is niet Macron, maar premier Philippe die de woordvoerders van de demonstranten te woord staat. "Het hoort een beetje bij het Franse stelsel dat de president zich niet met politieke zaken bemoeit. Als je het negatief interpreteert, zou je kunnen zeggen dat hij Philippe de kastanjes uit het vuur laat halen."

Nationaal debat

Het komende halfjaar zal er een nationaal debat worden gevoerd om maatregelen te vinden die "juist en effectief", zei Philippe. Er zal worden gepraat over de belastingdruk en het klimaat, wat een duidelijke prioriteit is van de regering. Renout denkt dat het door de diversiteit van de demonstranten voor de regering moeilijk wordt om aan alle eisen tegemoet te komen.

"Het is de vraag hoe dat debat gevoerd gaat worden", stelt Renout. "Iedereen mag meepraten, zegt de regering, maar geen idee hoe dat in zijn werk zal gaan. Een akkoord bereiken is niet eenvoudig: hoe meer mensen meepraten, hoe moeilijker het wordt."

Dat mensen zo afwijzend reageren op het aangekondigde uitstel van de maatregelen, komt ook doordat hun eisenpakket zo breed is. "Nu wordt er tegemoetgekomen aan de eis over de verhoging van het minimumloon, maar men eist bijvoorbeeld ook een verlaging van de pensioenleeftijd, kleinere schoolklassen en geen daklozen. Dat is moeilijk voor elkaar te krijgen."