Senegal opent groot museum, 'maar deel Senegalese kunst ligt in Frankrijk'
In de Senegalese hoofdstad Dakar opent op 6 december het museum van de zwarte beschaving. Het moet de 'culturele parel' van Dakar worden. Er is alleen een probleem: een groot deel van de Senegalese kunststukken die er straks te zien moeten zijn, ligt in Frankrijk. Dat zegt althans de Senegalese minister van Cultuur Abdou Latif Coulibaly tegen de Franse krant Le Monde. "Als er 10.000 Senegalese stukken in Frankrijk zijn, willen we 10.000 stukken terug."
Het idee voor het museum van de zwarte beschaving is al ruim vijftig jaar geleden geopperd door de eerste Senegalese president. Met behulp van een miljoeneninvestering van Chinese investeerders kon het museum nu gebouwd worden. In het museum is straks ruimte voor 18.000 objecten. Directeur Hamady Bocoum zegt dat het museum alles in de collectie heeft wat het wil, maar daar denkt de minister van Cultuur dus anders over.
Macron: kunst moet terug
De uitlating van de Senegalese minister is een reactie op een oproep van president Macron. Die vroeg Franse musea om contact op te nemen met hun Afrikaanse partners om kunststukken terug te geven. Macron werd vorige week door experts geadviseerd om alle Afrikaanse kunst die in de koloniale tijd zonder toestemming is meegenomen naar Frankrijk, terug te geven. In reactie daarop hebben sommige landen al een beroep gedaan op kunststukken in Frankrijk. Zo heeft Ivoorkust vandaag honderd objecten teruggevraagd en ook Senegal heeft er al meer dan honderd teruggevraagd.
Er is tot nu toe nog maar één collectie van 26 stukken toegezegd aan een land, het kleine Benin. Om de teruggave mogelijk te maken moet Frankrijk nog wel een wet hervormen, die het verbiedt om staatseigendom over te dragen. Als dat gebeurd is, zijn er zo'n 45.000 stukken die in aanmerking komen voor repatriëring.
De oproep van Macron stuit op weerstand bij Franse musea. De site 20minutes meldt dat onder meer het museum Quai Branly in Parijs tegen is. De directeur van het museum vindt dat alle kunst die in de koloniale tijd is verkregen over één kam wordt geschoren. Volgens hem gaan de onderzoekers er ten onrechte vanuit dat alle kunst die verkregen is tijdens de koloniale tijd, gestolen is. Hij is ook bang dat Europese musea straks nagenoeg leeg zijn, omdat er zo veel kunst teruggestuurd moet worden. Macron is juist van mening dat de redenen die Frankrijk ooit had om de kunst te houden, niet meer als legitiem worden beschouwd.
Veel Europese musea hebben in 2002 nog afgesproken om koloniale voorwerpen bij zich te houden, omdat ze vinden dat zij de kunst het beste kunnen conserveren. Tegenstanders van de oproep van Macron zijn verder bang dat de werken doorgesluisd worden naar handelaren. Critici vinden deze argumenten een vorm van hedendaags kolonialisme, omdat ze uitgaan van een gebrek aan vertrouwen in de Afrikanen. Daarnaast vinden critici dat dit soort meningen laten zien dat de de Franse musea het liefst het heft in eigen handen willen houden.
