President Oekraïne wil leger alert: 'Rusland kent geen grenzen'
De Oekraïense president Petro Porosjenko wil dat het leger zich voorbereidt op een verdere escalatie van het conflict met Rusland. Directe aanleiding is een incident van gisteren met Oekraïense schepen, die werden beschoten door leden van de Russische veiligheidsdienst FSB.
"Wij zien dit als een agressieve handeling, wij vinden dit een zeer serieuze dreiging. Helaas kent de Russische federatie geen grenzen", sprak Porosjenko. Het Russisch ministerie van Buitenlandse Zaken zei vandaag op zijn beurt dat Oekraïne opzettelijk een incident uitlokte.
Het is een voorval in een reeks van incidenten in de regio, zegt correspondent Geert Groot Koerkamp. "In feite betekent dit in ieder geval dat het Oekraïense leger klaarstaat voor iedere vorm van oorlogsvoering." Porosjenko wil dit voor de komende twee maanden. Vandaag moet de maatregel door het parlement in Oekraïne worden bekrachtigd.
Wat het land daar vervolgens mee doet is de vraag, zegt Groot Koerkamp. Porosjenko heeft het Parlement gevraagd om een verhoogde staat van paraatheid af te kondigen. Wat dat precies betekent is niet precies duidelijk, schrijft ook de Kyiv Post. De krant meldt dat er op verschillende wijze invulling gegeven kan worden aan die oproep.
Op deze beelden is te zien dat het Russische schip een Oekraïense sleepboot raakt.
Burgers zouden bijvoorbeeld verplicht kunnen worden om tijdelijk voor defensiefaciliteiten te werken en de staat zou privé-eigendommen en de media over kunnen nemen. Of dat ook echt gebeurt, is de vraag.
"De Oekraïners willen eerst zien hoe de internationale gemeenschap zal reageren." Het land heeft zich tot de Verenigde Staten en de VN-Veiligheidsraad gewend. Die komt aan het eind van de middag bijeen. "Ze hopen wellicht dat er een internationale veroordeling komt, en wellicht sancties tegen Rusland."
NAVO roept Rusland tot de orde
De NAVO komt, op verzoek van Oekraïne, eveneens bijeen over de kwestie. Het militair bondgenootschap heeft de twee landen vooralsnog opgeroepen "terughoudend te reageren", en de "rechten van Oekraïne in zijn territoriale wateren" te steunen. Rusland moet daarom "in overeenstemming met het internationale recht ongehinderde toegang garanderen tot de Oekraïense havens in de Zee van Azov."
"Veel meer dan een oproep naar de internationale gemeenschap kan Oekraïne nu niet", zegt de Groot Koerkamp. "Want als je Rusland de oorlog verklaart, dan escaleert de zaak helemaal. En dat is een oorlog die Oekraïne niet kan winnen."
Gewonden
Gisterochtend probeerden Oekraïense marineschepen de Straat van Kertsj, de verbinding tussen de Zwarte Zee en de Zee van Azov, te passeren. Volgens Rusland was hier geen toestemming voor gegeven. Daarom wierp het een blokkade op met een vrachtschip. Volgens Oekraïne was Rusland geïnformeerd maar kwam er geen antwoord. Kiev zegt dat hun schepen omkeerden toen ze niet verder konden, maar werden ze toen toch beschoten door schepen van de FSB.
Drie bemanningsleden raakten gewond en de drie Oekraïense schepen, twee artillerieschepen en een sleepboot, werden door Rusland mét bemanning in beslag genomen. Over hoe het nu met die bemanning en schepen gaat, wordt tegenstrijdige informatie verspreid.
Moeilijk gebied
Rusland erkent dat het heeft geschoten en zegt dat het de gewonden behandeld heeft. Volgens Groot Koerkamp past dit voorval in toenemende spanningen tussen de twee landen. "De Straat van Kertsj is sinds de annexatie van de Krim door Rusland een moeilijk gebied geweest", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Rusland gaat er sindsdien van uit dat de Krim Russisch grondgebied is, samen met de territoriale wateren. Daarom vinden zij dat ze het recht hebben om daar bijvoorbeeld schepen te controleren."
Het probleem is alleen dat Oekraïne dit niet erkent. "Zij vinden dat Rusland geen poot heeft om op te staan. Dat is de kern van het conflict en de bron van een nieuwe reeks incidenten in de Straat van Kertsj dit jaar." Daarbij is het niet tot rechtstreekse aanvaringen gekomen, zegt Groot Koerkamp. "Maar het hing in de lucht."