Vrijgesproken, maar Asia Bibi 'moet altijd over haar schouder blijven kijken'

• Wim Kopinga

  redacteur Online

De christelijke Asia Bibi werd acht jaar geleden in Pakistan ter dood veroordeeld wegens godslastering. Deze week sprak de hoogste rechter haar vrij. Maar een leven in vrijheid lijkt ver weg, nu extremistische leiders een prijs op haar hoofd hebben gezet.

De zaak begon voor Bibi in juni 2009. Op een snikhete zomerdag was ze op het land aan het werken. Volgens moslimvrouwen had ze water verontreinigd door als christen uit dezelfde kom te drinken als zij. Toen ze daar op werd aangesproken, zou ze de profeet Mohammed beledigd hebben. In het islamitische Pakistan is blasfemie een grote overtreding. "Godslastering ligt hier heel gevoelig", zegt correspondent Aletta André. Zelf heeft Bibi altijd volgehouden onschuldig te zijn

De 54-jarige vrouw werd aangeklaagd en in 2010 als eerste vrouw ooit in Pakistan veroordeeld tot de doodstraf. Wereldwijd werd er toen met ongeloof gereageerd. Mensenrechten- en christelijke organisaties spraken hun afschuw uit. Twee opeenvolgende pausen, Benedictus XVI en Franciscus, spraken zich over de zaak uit, maar tevergeefs. In hoger beroep werd de eerdere uitspraak bekrachtigd. Deze week kwam daar dus toch verandering in. Het hooggerechtshof sprak haar vrij door een gebrek aan bewijs.

In Pakistan gebeurt het vaker dat mensen de doodstraf krijgen, maar niet terechtgesteld worden. Uiteindelijk krijgt de veroordeelde in plaats daarvan een celstraf opgelegd. Dat Bibi nu helemaal vrijgesproken werd, maakte dit vonnis speciaal. De uitspraak had daardoor grote gevolgen in het land.

Demonstraties en wegblokkades

De radicaal islamitische partij Tehreek-e-Labbaik (TLP) kwam ertegen in opstand. "Dat is een relatief kleine partij, maar ze kunnen wel heel veel mensen mobiliseren", zegt André. "Duizenden mensen gingen de straat op en wierpen wegblokkades op. Daarnaast nam de overheid voorzorgsmaatregelen; scholen waren dicht en het openbaar vervoer functioneerde nauwelijks."

TLP werd eerder in Nederland al bekend door grote protesten tegen Geert Wilders. Die waren een reactie op een cartoonwedstrijd die de Nederlandse politicus wilde organiseren. "Godslastering is zo'n beetje het enige punt op hun agenda", zegt André.

De demonstraties van afgelopen week leidden ertoe dat het openbare leven in grote steden grotendeels plat lag:

De Pakistaanse overheid moest daardoor in actie komen. Er werd een afspraak met de TLP gemaakt. De partij mag een petitie indienen waarin gevraagd wordt om een herziening van het vonnis van het hooggerechtshof. Ook is de regering bereid om Bibi op een lijst te zetten van mensen die het land niet mogen verlaten. In ruil stopte de TLP met hun acties.

De minister van Informatie erkende tegen de BBC dat dit "geen ideale oplossing is, maar dat er geen betere manier is om met de demonstranten om te gaan", zegt correspondent Aletta André. "De overheid wil ook niet zomaar toegeven aan dit soort demonstraties. Maar het was of dit, of strijdkrachten inzetten. Dat vonden ze een minder goede oplossing, omdat het tot bloedvergieten zou kunnen leiden."

Geen loze dreigementen

"Bovendien is het voor politici lastig om hier keiharde uitspraken over te doen. Want ook al gaat het om een kleine groep, ze zijn gewelddadig en het zijn geen loze dreigementen die ze maken", zegt André. Een paar jaar geleden is een lokale politicus die zich voor de vrijlating van Bibi uitsprak, vermoord.

Bibi's advocaat is het land inmiddels ontvlucht omdat hij zich niet veilig voelt, en de betrokken rechters worden met de dood bedreigd.

Ook het leven van Bibi zelf staat nog altijd op het spel. De vraag is of daar ooit verandering in komt. Voor nu zit ze voor haar eigen veiligheid nog vast op een onbekende locatie. Als ze in Pakistan vrijgelaten wordt, is de kans groot dat ze vermoord wordt, maar ook als ze naar het buitenland zou kunnen vluchten is ze daar waarschijnlijk niet veilig, denkt André.

"Er hoeft maar één iemand te zijn die denkt dat hij god blij zal maken door die vrouw alsnog te doden. Ik denk dat ze overal ter wereld over haar schouder zal moeten blijven kijken."