Nieuwe cijfers: nog altijd overlijden mensen aan Q-koorts
De Q-koorts-epidemie ligt ruim zeven jaar achter ons, maar de nieuwste cijfers geven volgens patiënten en deskundigen nog steeds een ernstig beeld. Sinds 2016 is bij nog eens 80 mensen de gevaarlijke chronische variant van Q-koorts vastgesteld. In totaal hebben 519 mensen deze vorm van de ziekte.
Het sterftecijfer sinds de uitbraak is ook bijgesteld. Sinds 2016 overleden 21 mensen aan de ziekte. Het totaal aantal doden komt hiermee op 95.
Dat ruim acht jaar na de grote epidemie nog mensen zouden overlijden aan de gevolgen van Q-koorts, had toen bijna niemand voorzien.
45.000 besmettingen
Tussen 2007 en 2011 waren veel geiten en schapen besmet met de Coxiella burnetii-bacterie. Ook mensen kunnen daar ziek van worden wanneer ze bacteriën hebben ingeademd afkomstig van zieke dieren.
De eerste gevallen werden in 2007 opgemerkt in Oost-Brabant. Q-koorts was toen een vrij onbekende ziekte. Maatregelen om de ziekte te bedwingen bleven lang uit en zo kon de uitbraak uitgroeien tot de grootste ter wereld.
Drie jaar later waren zeker 45.000 mensen besmet geraakt, volgens voorzichtige schattingen. De meeste zieken kwamen uit Brabant, Gelderland en Limburg.
Database
Sinds 2010 is de epidemie grotendeels onder controle. Het aantal zieke geiten en schapen neemt af en bij mensen worden veel minder klachten gemeld. De chronisch zieke patiënten worden uitgebreid gevolgd. Van deze groep met de ernstigste klachten worden alle medische gegevens opgeslagen in de Nationale Chronische Q-koorts Database.
Door de database weten onderzoekers dat 1 tot 5 procent van de mensen die de bacterie hebben binnengekregen ziek werd: zij ontwikkelden de chronische variant van Q-koorts. Van deze groep kreeg 60 procent complicaties, zoals ontstekingen en problemen aan het hart en bloedvaten. Een kwart van deze patiënten overlijdt binnen drie jaar.
Internist en infectioloog Chantal Bleeker van het Radboudmc ziet in de nieuwe cijfers van de database opnieuw de noodzaak om meer onderzoek te doen. "Er komen nog steeds chronische Q-koortspatiënten bij, en er overlijden nog steeds mensen aan. Dit onderschrijft het grote belang van aandacht voor en onderzoek naar chronische Q-koorts."
Ook wijst ze erop dat er nog altijd mensen rondlopen die de ziekte onder de leden hebben. "En niet weten dat ze dat hebben. Het is belangrijk dat daar aandacht voor blijft."
'Geen grip'
Bert Brunninkhuis, voorzitter van patiëntenvereniging Q-uestion, zegt geschrokken te zijn van de nieuwe cijfers. "Het verdriet is gewoon groot. Dat hoor ik nu al", zegt hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Het is mij duidelijk dat de regering tot nu toe, sinds 2005, nog steeds geen grip heeft op de situatie."
Volgens Brunninkhuis is het nodig dat er veel meer onderzoek komt naar de gang van zaken. "Ik ben er onderhand aan toe dat we onderzoeken hoe dit kon gebeuren. Hoe dit in het beschaafde Nederland kon gebeuren. Dat er 95 doden vallen. En ik maak mij sterk ongerust voor de mensen die nog ziek worden en mogelijk overlijden. Dan spreken we over 95 plus-plus."
Q-koortspatiënten en hun nabestaanden kunnen sinds begin deze maand een financiële tegemoetkoming van maximaal 15.000 euro krijgen. Te weinig, stelt Brunninkhuis. "Als je kijkt naar de schade voor mensen van 20 tot 55 jaar. Dan komen we op bedragen van 200.000 tot 800.000 euro. En dan wordt iemand, noem een vrouw van 30, afgescheept met 15.000 euro of zelfs nog minder."
