Nagebouwd schip Willem Barentsz te water gelaten

• Marieke Kesteloo

  redacteur Binnenland

Na acht jaar bouwen ging hij vandaag eindelijk te water: de replica van het schip van de Nederlandse zeevaarder Willem Barentsz. In Harlingen doopte prinses Margriet het schip De Witte Swaen.

Het is het levenswerk van bouwmeester Gerald de Weerdt. Het project begon twintig jaar geleden met zijn onderzoek naar 16de-eeuwse scheepsbouwmethodes die in de loop der jaren verloren waren gegaan. Met behulp van archeologische vondsten en bronnenmateriaal wist hij deze techniek uiteindelijk vrij nauwkeurig te achterhalen. "Het was vervolgens natuurlijk de ultieme beleving als we een schip volgens die oude methode konden bouwen."

Dat werd het schip van Willem Barentsz. Maar die klus was niet zomaar geklaard, want in de zestiende eeuw bouwden scheepsbouwers vooral op het oog en op het gevoel. Dankzij het dagboek van opvarende Gerrit de Veer kon De Weerdt toch veel gegevens over het schip afleiden. "Nonchalant gemaakte opmerkingen gaven ineens fantastische informatie over hoe het schip was uitgerust."

Toen ook nog eens bleek dat Rusland een authentiek stuk van het schip van Willem Barentsz had teruggevonden, was dat volgens De Weerdt de kers op de taart. "Dat paste precies in onze reconstructie. Toen wisten we dat we echt op de goede weg waren."

In 2010 ging de bouw van start. De ambitie was om het schip al in een paar jaar klaar te hebben, maar de bouw liep verschillende keren vertraging op. Niet alleen door geldtekort, ook het aantal vrijwilligers hield niet over.

Nu is de romp klaar en kon het schip te water worden gelaten. Alleen het bovenstel, met onder meer de masten en zeilen, ontbreekt nog. Naar verwachting is het schip in het voorjaar van 2020 klaar voor zijn eerste vaart.

De ultieme droom van De Weerdt is om na de voltooiing dezelfde reis te maken als Willem Barentsz in 1596 had willen doen. "Het zou fantastisch zijn als dat lukt", zegt De Weerdt. "Een hommage aan Willem Barentsz en zijn dappere bemanning."

Vooralsnog staat alleen de reis naar Nova Zembla op het programma. "Door naar China is toch wel een heel erg wild plan. Het is wel heel verleidelijk, want er ligt nu veel minder ijs dan toen. Dus stel, er komt een sponsor die een leuk bedrag op tafel legt, dan weet ik niet of we ons kunnen beheersen. Maar dat is voor nu niet het plan."