Merkels schaduw hangt over Europees auto-overleg in Luxemburg
Hoeveel CO2 mag je volgende auto nog uitstoten? Daarover wordt al de hele dag flink geruzied in Luxemburg tussen Europese ministers van Milieu. Nederland zou het liefst zien dat in 2030 vier op de tien auto's elektrisch zijn en helemaal geen CO2 meer uitstoten, zoals het Europees Parlement vorige week besloot. Maar daartegen is flinke weerstand vanuit Duitsland.
De irritatie daarover is groot en wordt nauwelijks verhuld door de ministers in Luxemburg. Daarbij wordt gewezen op de rol van bondskanselier Merkel. "In 1995 als minister van Helmut Kohl verhinderde Merkel al dat er strengere eisen kwamen voor de auto-industrie", zegt de Luxemburgse staatssecretaris van Milieu. "Het wordt tijd dat Duitsland inziet dat ze met de industrie op een muur afrijden."
Industrie onder vuur
Als er ooit een kans was om flink strengere CO2-normen voor auto's in te voeren, dan is het nu. De industrie ligt onder vuur, vanwege het dieselschandaal. Niemand in Luxemburg lijkt ze nog te vertrouwen. Bovendien overheerste het alarmerende IPCC-rapport over klimaatverandering gisteren in alle EU-landen het nieuws.
Dat Duitsland juist op dit moment de Europese ambities probeert af te zwakken, vindt zelfs de Duitse minister van Milieu - die niet van Merkels CDU, maar van coalitiegenoot SPD is - moeilijk te verdedigen. Toch kan ze niet anders, omdat ze afspraken heeft met Merkel. "Het valt me heel zwaar om hiervoor te pleiten, maar dit hebben we afgesproken in de coalitie. Dat is nou eenmaal democratie."
Miljoenen banen op het spel
Duitsland heeft wel degelijk groene ambities. Bij het opwekken van groene stroom loopt het land voorop in Europa. Maatregelen tegen de auto-industrie liggen veel gevoeliger. Duitse autobouwers als BMW, Volkswagen en Audi zijn heel goed in het maken van een auto met verbrandingsmotor, maar moeten nog maar bewijzen dat ze ook een elektrische auto kunnen maken. Miljoenen banen lopen gevaar als dat uiteindelijk niet lukt.
En Duitsland staat zeker niet alleen in de Raad. Ook veel Oost-Europese landen zitten niet te wachten op strenge regels, om allerlei redenen. Het elektriciteitsnetwerk kan geen grote toename van elektrische auto's aan, mensen kunnen ze niet betalen, toename van elektrische auto's in het westen van de EU zou leiden tot meer oude afgedankte diesels in het oosten.
Maar Duitsland en de Oost-Europese landen kunnen het bij een stemming verliezen van de rest. Zo'n stemming wordt bijna altijd vermeden, omdat het tot kwade gezichten leidt. Liever praten landen eindeloos door om een voorstel te krijgen waar toch iedereen achter kan staan. De tolken staan tot vanavond 00.00 uur op het rooster en ook daarna zullen ze nog niet direct hun dieselauto naar huis pakken.
Standpunt Nederland
"Vandaag heeft in Nederland een rechter besloten dat landen moeten leveren op het gebied van klimaatverandering," zei de Nederlandse staatssecretaris Stientje van Veldhoven. Zij wil per se 40 procent minder CO2-uitstoot van auto's, terwijl de Duitsers niet verder willen gaan dan 30 procent.
Van Veldhoven benadrukt dat het verschil minder groot is dan het lijkt. "Als we voor 30 procent kiezen, hebben straks nog steeds zeven op de tien auto's een verbrandingsmotor, bij 40 procent is dat zes van de tien." Beweeg een klein beetje naar ons toe, dan hebben we een deal, wil ze zeggen. Het probleem is dat de Duitsers die redenering andersom ook kunnen gebruiken.