MIVD: we hebben Russische hack van OPCW in Den Haag voorkomen

De Nederlandse militaire inlichtingendienst MIVD heeft op 13 april een hackaanval van de Russische geheime dienst verhinderd op de OPCW, de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens in Den Haag. De Russen zouden geprobeerd hebben om het wifi-netwerk van de OPCW te hacken. Of ze daarmee inloggegevens van wifi-gebruikers of iets anders buit wilden maken, is niet bekendgemaakt.

De hackaanval was volgens de MIVD in dezelfde periode als het onderzoek van de OPCW naar de vergiftiging van de Russische oud-dubbelspion Sergej Skripal en zijn dochter. In die tijd deed de OPCW ook onderzoek naar de gifgasaanval in Douma, in Syrië. Rusland is een belangrijke bondgenoot van het Syrische regime.

Vier betrokken Russische officieren zijn dezelfde dag het land uit gezet. Ze moesten hun spullen achterlaten en daarin zat volgens de MIVD apparatuur die gebruikt wordt om mee te hacken. De Russen waren op 10 april naar Nederland gereisd met een diplomatiek paspoort. Ze zijn niet aangehouden maar het land uit gezet omdat de Nederlandse actie volgens de MIVD een contra-inlichtingenoperatie was, en geen opsporingsonderzoek.

De MIVD vertelde hoe de dagen rond de hackaanval waren verlopen, van de aankomst van de hackers op Schiphol tot hun uitzetting:

De laptop van een van de Russische officieren heeft verbinding gelegd met verschillende landen, waaronder Maleisië. De Russen probeerden mogelijk inzichten te krijgen in het internationale onderzoek naar de ramp met MH17. Uit onderzoek is gebleken dat de laptop is gebruikt voor een aanval op het kantoor van de Maleisische openbaar aanklager en op de Maleisische politie.

Minister Bijleveld van Defensie is trots op het werk van de veiligheidsdienst. Ze roept de Russen op te stoppen met geheime cyberoperaties en het kabinet heeft de Russische ambassadeur ontboden.

De MIVD komt zelden zo gedetailleerd naar buiten met de resultaten van een operatie. Directeur Eichelsheim zei dat dit nu wel gedaan is omdat de Amerikanen vandaag met aanklachten komen tegen zeven Russische inlichtingenofficieren. Het kabinet hoopt met het naar buiten brengen van deze operatie ook het internationaal opereren van de Russen moeilijk te maken.

Eichelsheim zei ook dat de Russische geheime dienst actief is in Nederland omdat er veel internationale organisaties hier zijn gevestigd.

Op een persconferentie in Den Haag werden de namen en functies bekendgemaakt van de vier Russische inlichtingenofficieren die betrokken zouden zijn bij de aanval.

Aleksej Sergejvitsj Morenets - 'cyberoperator'

Jevgeni Michajlovitsj Serebrjakov (ook 'cyberoperator')

Oleg Miajlovitsj Sotnikov ('human intelligence support')

Aleksej Valerjevitsj Minin (ook 'human intelligence support')

Cyberaanvallen

Vanmorgen meldde de Britse regering dat de Russische geheime dienst achter een reeks van wereldwijde cyberaanvallen zit die zijn bedoeld om westerse democratieën te ondermijnen.

"Ze proberen verkiezingen in andere landen te ondermijnen en beïnvloeden", zei minister Jeremy Hunt van Buitenlandse Zaken in een toelichting. "Samen met onze bondgenoten zullen we met een antwoord komen op deze pogingen van de geheime dienst GROe om de internationale stabiliteit te ondermijnen."

De Russen hebben aan het begin van de middag die beschuldigingen van cyberaanvallen afgedaan als fantasieën.

Eerder succes MIVD

De Nederlandse inlichtingendiensten kwamen in januari ook in het nieuws met een succes. Toen werd bekend dat ze een belangrijke rol speelden bij het lopende FBI-onderzoek naar Russische beïnvloeding van de Amerikaanse verkiezingen.

De inlichtingendiensten AIVD en de MIVD gaven de Amerikanen cruciale informatie door die zij hadden onderschept bij de Russische hackgroep 'Cozy Bear', bleek uit gezamenlijk onderzoek van Nieuwsuur en de Volkskrant.