'Daling aantal mensen in de schuldsanering baart zorgen'
Vorig jaar zijn opnieuw minder mensen toegelaten tot de schuldsanering. Niet alleen kwamen ze minder snel in aanmerking hiervoor, ook waren er minder aanvragen, zegt de Raad voor Rechtsbijstand.
De raad noemt de combinatie van ontwikkelingen zorgelijk omdat de schuldenproblematiek onder Nederlanders juist zou zijn toegenomen.
Schone lei
In 2017 lieten rechters 8300 mensen toe tot de wettelijke schuldsanering, krachtens de Wet schuldsanering natuurlijke personen (WSNP). In 2013 waren dat er 12.400. Sindsdien is het aantal toelatingen jaarlijks alleen maar gedaald.
Uit cijfers van de branchevereniging voor schuldhulpverlening NVVK blijkt volgens de Raad voor Rechtsbijstand dat meer mensen in financiële problemen zitten. Per saldo betekent dit dus dat minder mensen worden geholpen aan een schone lei, en dat baart de raad zorgen. De raad pleit er daarom voor om de aansluiting tussen het gemeentelijke en wettelijke traject nog eens onder de loep te nemen.
Oorzaken
Zo'n 1,4 miljoen Nederlandse huishoudens hebben problematische schulden of lopen daarop een risico. Dat het aantal in de schuldhulpverlening minder wordt, heeft een aantal oorzaken, zegt Han von den Hoff, directeur van de Raad voor de Rechtsbijstand. Zo kiezen mensen voor andere hulproutes, bijvoorbeeld het schuldenbewind. Dat is een traject waarbij een cliënt in samenwerking met een bewindvoerder ervoor zorgt dat inkomen en uitgaven in evenwicht zijn. Schulden worden hiermee niet opgelost, de hulp zorgt er alleen voor dat het probleem niet groter wordt.
Werkt dit niet, dan kan daarna het minnelijke (gemeentelijke) traject een optie zijn. Maar zodra je daarin komt, kom je niet meer in aanmerking voor de wettelijke schuldsanering, zegt Von den Hoff. En dat leidt tot een nieuw probleem als de gemeente de aanvraag afwijst.
Die afwijzing kan gebeuren op basis van verschillende gronden, bijvoorbeeld bij uitkeringsfraude. Ook als je een eigen woning hebt of zzp'er bent, kan de gemeente de aanvraag afwijzen. De Nationale ombudsman luidde hierover dit jaar hierover de noodklok en riep gemeenten op tot verbetering.
Welke route naar schuldhulpverlening er ook wordt genomen - via de gemeente of de WSNP - er moeten meer mensen geholpen worden, zegt Von den Hoff. "Want op dit moment lijken er veel te veel mensen tussen wal en schip te vallen."
