Twee politieke machtsblokken claimen de grootste te zijn in Irak

Rivaliserende politieke machtsblokken in Irak hebben aangekondigd coalities te hebben gesmeed om een nieuwe regering te kunnen vormen. Morgen moet het parlement voor het eerst in zijn nieuwe samenstelling bijeenkomen.

Eerst maakten de geestelijke Muqtada al-Sadr, de winnaar van de verkiezingen in mei met 54 zetels, en demissionair premier Haider al-Abadi bekend met elf politieke groepen een coalitie te hebben gevormd. Samen zouden die een meerderheid van de 329 zetels in het parlement bezetten. Abadi, de favoriet van de Verenigde Staten, eindigde als derde bij de verkiezingen met 42 zetels.

Daarna maakte de sjiitische militieleider Hadi al-Ameri en oud-premier Nuri al-Maliki bekend een coalitie te hebben gesmeed die de grootste zou zijn. Ameri en Maliki zeggen dat enkele leden van de coalitie van Sadr en Abadi naar hen zijn overgelopen. De lijst van Ameri eindigde met 48 zetels bij de verkiezingen vlak achter winnaar Sadr. De partij van Maliki werd de vijfde in het land met 25 zetels. Beiden hebben sterke banden met Iran.

In geen van beide blokken zitten Koerdische partijen. Die kunnen met een gezamenlijk zetelaantal van 43 een sleutelrol spelen, zoals zo vaak in het verleden.

Hertelling en brand

Het nieuwe parlement kiest eerst een nieuwe parlementsvoorzitter waarna de vorming van de regering kan beginnen. Die zal de taak hebben om het land weer op te bouwen na drie jaar oorlogvoeren tegen Islamitische Staat. Ook zal de nieuwe Iraakse regering een balans moeten vinden tussen het onderhouden van betrekkingen met zijn twee belangrijkste strategische partners, die met elkaar overhoop liggen: de Verenigde Staten en buurland Iran.

Sinds dictator Saddam Hussein in 2003 werd verdreven door de Amerikaanse invasie is de macht in het land altijd gedeeld door de drie grootste groepen: de premier is een sjiiet, de parlementsvoorzitter een soenniet en de president een Koerd.

De verkiezingen op 12 mei waren de eerste in Irak na het verdrijven van Islamitische Staat uit zijn zelfverklaarde kalifaat. De uitslag liet lang op zich wachten na hertellingen vanwege onregelmatigheden en vermoedens van stembusfraude. Ook was er een grote brand in een loods die een flink deel van de uitgebrachte stemmen vernietigde.