Gaat Rusland oefenen of begint dit weekend de aanval op Idlib?
Tientallen vliegtuigen en meer dan 25 schepen liggen momenteel in de Middellandse Zee voor een grote militaire oefening van Rusland die morgen begint. De vraag is: gaat het hier daadwerkelijk om een oefening? Of is het een tactische zet van de Russen om de Syrische president Assad te assisteren bij een op handen zijnde actie in de provincie Idlib, het laatste rebellenbolwerk in Syrië?
Het is allemaal wat geheimzinnig, zegt Rusland-correspondent David Jan Godfroid. "De oefening is heel kort van tevoren bekendgemaakt. En wat de oefening gaat inhouden, is allemaal een beetje duister." Ondertussen heeft Rusland wel zo'n beetje uit alle delen van de wereld oorlogsschepen opgetrommeld.
Waarom juist nu? Midden-Oosten-correspondent Marcel van der Steen wijst op verschillende mogelijke scenario's: "Zo'n oefening kan een voorbereiding zijn van een aanval op Idlib, of juist een manier om via diplomatieke kanalen druk uit te oefenen. Dan moet je de oefening meer zien als spierballentaal."
Laatste bolwerk
De provincie Idlib is een van de laatste regio's waar verschillende rebellengroepen nog standhouden. De rebellen vormen geen gesloten front tegen het regime van Assad, ze vechten ook tegen elkaar om de macht in het gebied. Met hulp van bondgenoten Rusland en Iran heeft Syrië de laatste tijd steeds meer terrein heroverd. Veel rebellen en hun families zijn vanuit die gebieden naar de provincie Idlib gegaan of daarheen geëvacueerd.
Wie vecht nog tegen wie? Waarom Idlib? En hoe zijn we op dit punt beland? NOS op 3 blikt terug op 7,5 jaar oorlog in Syrië:
Volgens Godfroid lijkt het erop dat de strijdkrachten van Assad de komende week Idlib gaan proberen te veroveren. Rusland is een bondgenoot van Syrië. Een woordvoerder van het Kremlin spreekt namelijk van 'opgevoerde voorzorgsmaatregelen'. "En dat duidt toch echt op een komende aanval door Assad", zegt correspondent Godfroid. "En die is eigenlijk ook al min of meer vanuit Damascus in het vooruitzicht gesteld."
"Wat mij betreft kun je het woord oefening het beste tussen aanhalingstekens zetten", zegt Godfroid. "Want dit lijkt toch meer op voorbereidingen op een echt militaire actie dan op een oefening."
Dezelfde strategie
Zo'n eventuele grote aanval op Idlib kan verlopen volgens dezelfde strategie die in Oost-Ghouta en bij Daraa in het zuiden van Syrië is gebruikt, zegt Van der Steen. "Wat we steeds hebben gezien is dat de legers van Assad en de Russen een gebied eerst met luchtaanvallen bestoken en daarna doorkruisen met grondtroepen, om het in twee stukken te delen. Die delen worden ook weer opgedeeld en daarna veroverd."
Het grote verschil tussen de regio Idlib en de eerdere rebellengebieden is dat er nu voor de rebellen en hun families geen plek meer is om naartoe te vluchten. "Er zitten daar naar schatting honderdduizend strijders, 1,5 miljoen vluchtelingen en dan nog de oorspronkelijke bewoners. In totaal gaat het om 2,5 tot 3 miljoen burgers en die kunnen geen kant op", zegt Van der Steen. Een potentiële humanitaire catastrofe, waarschuwt de Verenigde Naties.
Of de aanval op Idlib nu vroeg of laat plaatsvindt, of helemaal niet: dat Assad op gegeven moment de regio Idlib in handen wil krijgen is zo goed als zeker. "Hij zal eerst afwegen wat de reactie zal zijn van het Westen als hij er hard ingaat", zegt Van der Steen. "Daar hoeven we trouwens niet veel van te verwachten, want in het verleden, zoals bij de gifgasaanvallen, waren de vergeldingsacties van het Westen vooral symbolische daden."
