'Eindelijk een keer geen aseksuele kungfu-krijger op het witte doek'

• Annebelle de Bruijn

  redacteur Online

Beeld je eens in: Netflix doet je een aanbod waarmee zoveel geld gemoeid is dat je nooit meer hoeft te werken. Dan moet je wel gek zijn om zo'n voorstel af te slaan. Toch zeiden schrijver Kevin Kwan en regisseur John M. Chu nee tegen Netflix. Hun film Crazy Rich Asians moest en zou op het witte doek verschijnen.

Crazy Rich Asians - die vanaf vandaag in Nederlandse bioscopen draait - is lovend onthaald in de buitenlandse pers. "Historisch", "een mijlpaal" en een "keerpunt voor de Aziatische vertegenwoordiging in Hollywood", schreven kranten. De reden? Het is de eerste grote Hollywoodfilm met een voltallige cast én regisseur met Aziatische wortels. Nog belangrijker: er komt geen stille nerd of kungfu-krijger aan te pas.

Hollywood worstelt al jaren met Aziatische personages. Zo kwamen volgens een recente studie in 2015 en 2016 in 64 procent van de Amerikaanse televisieseries geen Aziatische personages voor. Uit een ander onderzoek bleek dat in 2016 slechts 3 procent van de rollen in grote Hollywoodfilms naar acteurs van Aziatische komaf ging.

"Soms worden Aziatische personages zelfs herschreven als wit personage", zegt mediawetenschapper Reza Kartosen-Wong. Schrijver Kevin Kwan kreeg in eerste instantie het verzoek om zijn hoofdpersonage Rachel Chu te veranderen in een witte vrouw. Daar heeft Kwan netjes voor bedankt.

Kartosen-Wong: "In Crazy Rich Asians zijn de mannen aantrekkelijk en charismatisch. De vrouwen zijn onafhankelijk en eigenzinnig." Dat is volgens hem belangrijk omdat de weinige Aziatische rollen die je ziet, vaak op stereotypen zijn gebaseerd. De meest voorkomende stereotypen? "De stille nerd, de mysterieuze vrouw, de aseksuele kung fu-krijger of de restauranthouder die met een sterk accent praat."

Niet alleen in Hollywood, maar ook in Nederland is ruimte voor verbetering volgens Kartosen-Wong. Hij deed onderzoek naar de mediaconsumptie en de culturele identiteiten van Nederlands-Aziatische jongeren en ontdekte dat zij zich nauwelijks vertegenwoordigd voelen in de populaire cultuur.

Vooroordelen

De Nederlands-Thaise Mike Wyckelsma is juist om die reden blij met een film als Crazy Rich Asians. "Een volledig Aziatische cast had van mij niet gehoeven, maar het is fijn dat de film een andere kant van Aziaten laat zien. Meestal zijn 'we' alleen maar de vechtsportspecialist of de nerd."

Zowel Kartosen-Wong als Wyckelsma denkt dat het Nederlands-Aziatische jongeren kan helpen om veelzijdigere Aziatische personages in Hollywood te zien. "Mensen hebben best vaak vooroordelen. Ze denken dat mijn Thaise moeder heel kil is of dat ik heel goed kan rekenen", zegt Wyckelsma.

Ook de Nederlands-Vietnamese Thi Tran gaat een kaartje kopen voor Crazy Rich Asians. Of hij het belangrijk vindt een film met een volledig Aziatische cast te zien? "Dat maakt me eigenlijk niet veel uit." Thi vindt dat het de laatste jaren juist steeds beter gaat. "Neem Glenn in The Walking Dead of Zach Dempsey in 13 Reasons Why. Dat zijn beiden stoere gasten."

Ook Kartosen-Wong ziet lichtpuntjes. Zo klinkt de kritiek op whitewashing - waarbij een witte acteur of actrice een origineel niet-witte rol speelt - steeds luider. "Vorig jaar was de Brit Ed Skrein bijvoorbeeld de eerste acteur die zich na aanhoudende kritiek terugtrok uit een Hollywood-film. Hij zou in Hellboy majoor Ben Daimio spelen, een figuur van Japans-Amerikaanse afkomst."

Kartosen-Wong gaat de film vanavond al bekijken. "Hopelijk ontdekken Hollywoodproducenten door Crazy Rich Asians dat een film met een net iets andere cast ook succesvol kan zijn."