Impulsieve Elon Musk twittert graag, maar ging hij gisteren over de schreef?

• Nando Kasteleijn en Charlotte Waaijers

Elon Musk is de druk van buiten zat. Dat was zijn boodschap in een blogpost die Tesla kort na een raadselachtige tweet van hem publiceerde. In het twitterbericht maakte Musk kenbaar dat hij zijn autobedrijf van de beurs wil halen en 420 dollar per aandeel wil betalen.

Na zijn tweet schoot het aandeel op de beurs omhoog en werd de handel even stilgelegd. Maar het is niet duidelijk of Musk zijn plannen ook kan waarmaken, of dat er sprake is van onwettige beursmanipulatie. Leden van de raad van commissarissen van Tesla hebben vanmiddag laten weten dat Musk ze vorige week met het idee heeft benaderd en dat het voorstel nog wordt onderzocht.

Het belang van Tesla

In een blogpost op de website van het bedrijf schreef Musk gisteravond dat hij af wil van beleggers die voortdurend over zijn schouder meekijken naar wat het bedrijf hen op de korte termijn oplevert - en niet naar hoe het presteert op de lange termijn. Het zou niet in het belang van het bedrijf zijn om deze ongeduldige beleggers elk kwartaal tevreden te moeten houden.

Het gaat financieel namelijk slecht met de onderneming. Het doel, zoveel mogelijk Tesla Model 3-auto's afleveren, blijft een zware dobber. De omzet stijgt, maar de verliezen ook. Desondanks is Tesla op de beurs meer waard dan het immense General Motors, een bedrijf dat zich in de auto-industrie al lang en breed bewezen heeft. Bovendien leiden grote koersschommelingen de werknemers van Tesla af, die allemaal zelf ook aandeelhouder zijn, stelt Musk.

Er zijn ook mensen die aan de intenties van Musk twijfelen. Ze denken dat hij de koers van het aandeel, dat na het nieuws omhoog schoot, probeert te manipuleren. Alleen al de belofte van het opkopen voor de hoge prijs heeft een positief effect op de waarde, zonder dat hij het per se hoeft waar te maken, redeneren zij.

Die waardestijging kan een achterliggend voordeel met zich meebrengen, zegt beursanalist Corné van Zeijl. "Het bedrijf heeft een aantal convertibles uitstaan. Dat zijn obligatieleningen die je kunt ruilen voor aandelen, maar dan moet de koers wel hoog genoeg zijn."

Het bedrijf heeft twee van dat soort leningen uitstaan, en die lopen binnenkort af, aldus Van Zeijl. "Een eind dit jaar en een begin volgend jaar. Als de koers hoog genoeg staat, dan kiezen de obligatiehouders voor aandelen." Dat betekent dat het bedrijf 1,2 miljard dollar aan geleend geld niet terug hoeft te betalen.

Fraude?

Zomaar iets roepen om de koers te manipuleren zonder dat vervolgens waar te kunnen maken, dat mag niet als beursgenoteerd bedrijf. Maar Musk zegt dat hij zijn bewering ook kan onderbouwen. Voor het terugkopen van aandelen tegen 420 dollar per stuk is een lening van zo'n 66 miljard dollar nodig. Volgens de topman zijn er partijen die ondanks alle verliezen nog voldoende vertrouwen hebben in zijn bedrijf om hem dat geld te lenen.

Het is aan de Amerikaanse toezichthouder om te onderzoeken of dit echt zo is, of dat hier sprake is van fraude.

Het feit dat Musk besluit om - terwijl de beurs open is - zijn plannen op Twitter te delen, lijkt ook iets te zeggen over de man zelf. Wie Musks Twitter-tijdlijn bekijkt, ziet een mix van reacties op anderen, nieuws over raketbedrijf SpaceX en Tesla én soms willekeurig ogende ideeën.

Zo riep hij in december 2016 dat hij een boorbedrijf, The Boring Company, ging opzetten om tunnels te graven in Los Angeles. Doel: het fileprobleem oplossen. Zover is het nog lang niet, maar Musk is wel serieus aan het boren. Chicago heeft Musk zelfs al gevraagd om met zijn boorbedrijf een tunnel te boren naar het vliegveld. Wat dit moet kosten en wanneer de bouw begint (en klaar is), is onduidelijk.

Opvallend was ook het idee van Musk om vlammenwerpers te gaan verkopen. Het zijn allemaal hersenspinsels die wel tot serieuze resultaten leiden. Tegelijkertijd leidt het Musk en de media die erop springen af van problemen bij bijvoorbeeld Tesla.

Die andere bekende twitterraar

De manier waarop de Tesla-topman opereert op Twitter, doet een beetje denken aan een andere bekende twitteraar: Donald Trump. Al zullen de twee niet zo graag met elkaar vergeleken willen worden, zijn impulsief ogende gedrag lijkt veel op dat van de president van Amerika.

Daarnaast hebben beiden een niet zo goede relatie met de pers. Zo zei Musk in mei dat hij een website wilde opzetten, Pravda geheten, waar mensen journalisten en nieuwsorganisaties zouden kunnen beoordelen. Pravda is Russisch en betekent 'waarheid'- het was ook de naam van de staatskrant in de sovjet-tijd.

Tegelijkertijd mag niet worden vergeten wat Musk de afgelopen jaren wel het een en ander bereikt heeft. Weliswaar niet binnen de door hemzelf gestelde deadlines (wat in de loop der jaren zonder enig twijfel heeft geleid tot de nodige frustraties bij medewerkers), maar kijk bijvoorbeeld naar SpaceX: het lukt tegenwoordig om een raket de ruimte in te sturen en weer te laten landen. Het duurde jaren voordat de raket überhaupt de ruimte in kon - en niet voortijdig ontplofte of anderszins kapot ging - maar hij kwam er wel.

Wat dat betreft is Musk dus uniek te noemen. Of dat hem op de lange termijn de successen geeft waar hij op hoopt, dat is een heel andere vraag.