Britse brexit-nervositeit neemt toe, wat als er geen afspraken komen?
Militairen inzetten om in het geval van een ontspoorde brexit de Britse bevolking van medicijnen en voedsel te voorzien. Het bericht in de The Sunday Times gisteren hield de gemoederen in Groot-Brittannië aardig bezig. Al ontkent een woordvoerder van premier May dat dit scenario in de kast ligt.
Volgens de Times zou het leger in het geval van een no deal-brexit helikopters en ander groot materieel inzetten om met name in afgelegen gebieden voedsel en medicijnen te bezorgen. Dit zou in één van de opgestelde scenario's van de Britse regering staan voor het geval de onderhandelingen over de Britse uittreding stuklopen en de Britten zonder afspraken de EU verlaten.
Ook supermarkten zouden hun toeleveranciers waarschuwen om bijvoorbeeld grote voorraden koffie en thee aan te leggen, mocht het op zo'n keiharde brexit uitdraaien. De krant schreef dit op basis van bronnen binnen de Britse regering. Al zei May's woordvoerder vandaag: "Er bestaan geen plannen waarbij we het leger betrekken in het geval van een no-deal-scenario."
Vorige week kreeg brexit-minister Dominic Raab al vragen of de regering plannen voorbereidt om voorraden voedsel aan te leggen in het geval van een no deal-scenario. Raab zei daarop dat de regering geen voorraden zal aanleggen, "maar we zullen er wel voor zorgen dat er voldoende voedsel in omloop is".
30 maart 2019, 0.00 uur
Het probleem van een no deal-brexit, een brexit zonder afspraken, is namelijk dat de Britten dan van de een op de andere dag geen onderdeel meer uitmaken van de Europese Unie en de interne markt. Dat gebeurt dan op 30 maart 2019, om 0.00 uur, het moment dat de onderhandelingstermijn van twee jaar officieel afloopt.
Alle regels die binnen de EU het handeldrijven zo eenvoudig maken, zijn dan niet meer van toepassing op Groot-Brittannië. In dat geval zal dat tot gigantische opstoppingen aan de grens leiden, aangezien elke vrachtwagen die vanuit de EU Het Kanaal over wil steken eerst uitgebreid gecontroleerd moet worden. Binnen de EU is dat niet nodig.
Deze rampscenario's krijgen steeds meer aandacht omdat de onderhandelingen over brexit nog altijd uiterst stroef verlopen. Beide partijen moeten in principe in oktober tot een akkoord komen om alles nog voor de uittredingsdatum geordend af te kunnen handelen. Aangezien zo'n akkoord nu nog ver weg lijkt, is de kans op dit no deal-scenario de afgelopen weken gestegen.
Ook de chaos in de Britse politiek heeft de kans op dit doemscenario vergroot. May overleefde ternauwernood een regeringscrisis nadat begin deze maand twee van haar belangrijkste ministers, Boris Johnson en David Davis, opstapten. Daarnaast is het maar zeer de vraag of ze de uiteindelijke deal die ze met Brussel weet uit te onderhandelen door het Britse parlement zal krijgen.
Tientallen pro-brexit-hardliners in haar fractie vinden May's onderhandelingsvoorstel nu al veel te slap, terwijl het haast niet anders kan dan dat de Britse premier in de onderhandelingen Brussel nog meer tegemoet zal moeten komen. En stel dat May's onderhandelingsresultaat niet door het Lagerhuis heen komt, dan is onduidelijk wat er gebeurt.
Ook een onderhandelingstactiek
Aan de andere kant heeft niemand baat bij een brexit zonder afspraken. De Britse economie zal immers 8 procent krimpen bij een no deal-scenario, volgens berekeningen van de eigen regering. Het optekenen van deze no deal-scenario's is daarom ook onderhandelingstactiek, om aan Brussel te laten zien: wij zijn op het ergste voorbereid.
Daarnaast zullen ook landen in de EU er keihard door worden getroffen. Nederland zal vanwege de innige economische banden met Groot-Brittannië in dat geval, na Ierland, de hardste klappen krijgen. Een akkoord sluiten is daarom voor alle partijen zeer wenselijk en noodzakelijk.
Dit vindt het volk ervan
Volgens opiniepeilingen zijn veel Britten ondertussen steeds bezorgder over hoe de brexit verloopt. Slechts 10 procent is tevreden met hoe de regering de onderhandelingen aanpakt, peilde Sky News vandaag. 78 procent is ontevreden. In maart was nog 55 procent ontevreden.
Daarnaast gelooft 51 procent, een krappe meerderheid van de Britten dat brexit slecht zal zijn voor het land, terwijl 40 procent denkt dat het goed zal uitpakken.