Frans parlement begint onderzoek naar gewelddadige lijfwacht Macron
Het Franse parlement is een onderzoek begonnen naar de lijfwacht van president Macron, die op 1 mei meedeed met politie-optreden tegen een betoging en toen demonstranten in elkaar sloeg. Deze Alexandre Benalla is ontslagen nadat de krant Le Monde vorige week beelden naar buiten had gebracht van de betoging, maar het ontslag volgde pas onder druk van de publiciteit.
Aanvankelijk was hij twee weken geschorst en teruggeplaatst naar een bureaufunctie, beweerde de woordvoerder van het Élysée. "De zwaarst mogelijke sanctie", heette het, maar daar is geen bewijs voor. Franse media hebben juist tal van foto's en filmpjes gepubliceerd van optredens van Macron de afgelopen weken, waarbij Benalla duidelijk zichtbaar nog steeds de spin in het web van diens beveiliging is. Hij is altijd in de buurt van de president, zoals op de nationale feestdag 14 juli. Ook bij privé-uitjes van Macron en zijn vrouw was Benalla prominent aanwezig.
Bekijk hier de beelden van het incident op 1 mei:
Maandag zat hij naast de chauffeur van de bus waarin het Franse voetbalelftal over de Champs-Élysée werd gereden ter ere van de wereldtitel. Benalla zou verantwoordelijk zijn geweest voor de bagage van 'Les Bleus', maar het lijkt erop dat dit weer een voorbeeld was van de vele privileges die de bodyguard genoot, zoals een met zwaailichten uitgeruste auto met chauffeur, een riant salaris en een woning in een chique buurt op kosten van de overheid. De 26-jarige Benalla is zelfs onlangs tot luitenant-kolonel van de gendarmerie bevorderd, terwijl hij reservist is en deze rang doorgaans is voorbehouden aan zeer ervaren manschappen met een flinke staat van dienst.
Het Élysée en de hoogst verantwoordelijke politicus, minister Collomb van Binnenlandse Zaken, lijken dus flink wat steken te hebben laten vallen. Collomb is de eerste die vanochtend onder ede gehoord werd door de onderzoekscommissie van het parlement.
Collomb, die zijn verhoor het hele weekend heeft voorbereid en ook lunchte met Macron op het Élysée, oogstte vanochtend hoon toen hij beweerde dat hij het "zo min mogelijk" met de president over de affaire heeft gehad. "Die is vooral bezig met de hervorming van grondwet", beweerde Collomb. De debatten daarover in het parlement zijn onder druk van de affaire-Benalla voor onbepaalde tijd opgeschort.
Ook zijn andere antwoorden waren niet erg overtuigend. "Ik weet het niet", "ik was niet op de hoogte", "niet bij mijn weten", klonk het vanochtend herhaaldelijk uit de mond van man die geldt als "de hoogste smeris van het land".
Bal ligt bij Macron
Toch heeft hij wat uit te leggen, want Macron en hij zijn daags na het incident op 1 mei op de hoogte gesteld van het gewelddadige optreden van Benalla. Volgens de Franse wet zijn overheidsfunctionarissen verplicht om aangifte te doen als ze weet hebben van een overtreding of misdrijf door een andere ambtsdrager, en dat hebben ze dus nagelaten. Collomb zei vanochtend dat zo'n aangifte in zijn optiek had moeten worden gedaan door het Élysée, met andere woorden door Macron, omdat die Benalla's hoogste baas is.
"Macron zwijgt publiekelijk over deze zaak", zegt correspondent Frank Renout. "Maar nu heb je dus zijn eigen minister die vanochtend heeft gezegd: 'die Benalla valt helemaal niet onder mij, ik kende hem niet. Het is een zaak van de politie en de president.' Dus de bal ligt nu echt bij Emmanuel Macron." Of de president zelf kan worden gehoord door de commissie is de vraag, want een president in functie is onschendbaar.
De commissie, die grotendeels bestaat uit leden van Macrons partij La Republique en Marche, hoort vanmiddag nog de Parijse politiebaas Michel Delpuech. Het onderzoek gaat naar verwachting een maand duren.
Voorbeeldige republiek
De vragen waar een antwoord op moet komen: hoe kan het dat Benalla op 1 mei een politie-armband, een helm en een portofoon droeg, terwijl hij geen enkele politiebevoegdheid heeft (officieel was hij als waarnemer bij de betoging)? Waarom heeft de commandant van de operatie niet ingegrepen toen hij de betogers te lijf ging? Waarom is de inspectie niet op de hoogte gebracht? En bovenal: waarom is Benalla niet meteen de laan uitgestuurd?
Op het spel staat het belang van de president en zijn naaste medewerkers en vertrouwelingen, terwijl Macron juist aan de macht is gekomen met de belofte van hervormingen en "een voorbeeldige republiek": afrekenen met allerlei praktijken die in het verleden aan de orde van de dag waren in de Franse politiek. Macron mag er dan over zwijgen, maar hij neemt wel het zekere voor het onzekere in deze eerste crisis van zijn presidentschap: hij zou woensdag aanwezig zijn bij de 17e etappe van de Tour de France in de Pyreneeën, maar dat bezoek heeft hij afgeblazen.
