'Ze maken eten klaar tussen de uitwerpselen van muizen'
Het was voor Erik Jurriëns even slikken toen hij het Meeuwennest binnenkwam. Bij het bedrijfsrestaurant van de marine in Den Helder stonden veel rattenvallen en in het gebouw trof hij maar liefst vijf muizenvallen op een rijtje aan.
Voor de voorzitter van de militaire vakbond ODB kwam het nieuws over smerige defensiekantines dan ook niet als een verrassing. Het was zijn bond die eind maart met de verhalen uit Den Helder naar buiten kwam. De problemen spelen ook op andere kazernes, blijkt uit onderzoek van de inspectie.
"Het werken in de kantine is gewoon gevaarlijk", zegt Jurriëns. "Ze maken eten klaar tussen de uitwerpselen van muizen. Sommige dames zijn zwanger, dat kan gewoon niet."
Hoofdpijn en misselijk
Ook Arjen Rozendal van vakbond AFMP kent de verhalen uit Den Helder. "Gisteren sprak ik nog met iemand die vertelde dat laatst de vuile lucht niet werd afgezogen, maar werd teruggeblazen in de keuken en het restaurant. Aan het eind van de dag zaten de mensen met fikse koppijn thuis op de bank. Andere collega's zijn er weleens misselijk van geworden."
Beide mannen wijzen erop dat het kantinepersoneel erg zijn best doet om alles goed te doen. "Het lukt met kunst- en vliegwerk om de voedselvoorziening op peil te houden", zegt Jurriëns. Rozendal: "Het gaat met hangen en wurgen."
Ze zijn ook eensgezind in de bron van alle problemen: het achterstallige onderhoud. "Bij de aanleg van het gebouw is nooit rekening gehouden met een keuken", zegt Rozendal. "Tien jaar geleden stond het op de nominatie om gesloopt te worden, maar toen kwam grote bezuinigingsronde en werden de plannen geschrapt."
Jurriëns: "Jarenlang is er niets onderhouden. Geen verfbeurt, geen loodgieterswerk, niets. Ze deden alleen aan symptoombestrijding. Als er iets moest worden gerepareerd, deden ze het op het goedkoopste manier."
De helft van de bemanning moest gewisseld worden omdat ze ziek waren.
Eigenlijk zouden de gebouwen alsnog tegen de grond moeten, zeggen zowel Rozendal als Jurriëns. Het ministerie van Defensie erkent dat er door jarenlange bezuinigingen sprake is van achterstallig onderhoud. De komende jaren wordt dat aangepakt, schreef staatssecretaris Visser in april aan de Tweede Kamer.
Welke gevolgen onveilig voedsel kan hebben, weet Rozendal heel goed. Hij vertelt wat er een paar jaar geleden op een marineschip gebeurde. "De bemanning had een barracuda gevangen en vervolgens opgegeten. Maar het bleek dat dat beest z'n hele leven bij een wrak had gezwommen en daardoor allerlei zware metalen in zijn lijf had. Moest de halve bemanning gewisseld worden omdat ze ziek waren."
Dit incident staat los van het nieuws van vandaag, zegt Rozendal, maar het maakt wel duidelijk hoe belangrijk de voedselveiligheid is voor de paraatheid van de krijgsmacht. "Dat moet je heel serieus nemen."