'Israëlische oud-minister was spion voor Iran'

Hij werd al eens veroordeeld voor drugssmokkel en nu wordt een voormalige Israëlische minister ook nog verdacht van het smokkelen van geheimen. De ophef is groot in Israël, want Gonen Segev, minister voor Energie en Infrastructuur tussen 1992 en 1995 in de regering-Rabin, zou geheimen hebben doorgespeeld aan Israëls staatsvijand nummer 1: Iran.

De Israëlische veiligheidsdienst Shin Bet maakte vandaag bekend dat de 62-jarige Segev, oud-militair piloot, oud-parlementslid, oud-minister, oud-zakenman en momenteel arts, wordt aangeklaagd voor hulp aan een vijandelijke staat, spionage en het doorgeven van informatie aan de vijand.

Israël ziet Iran, dat geregeld dreigt met de vernietiging van Israël, als een groot gevaar. Premier Netanyahu is er alles aan gelegen om tegen te gaan dat Iran kernwapens ontwikkelt en wil dat Iran zich militair volledig terugtrekt uit Syrië. Israël heeft in het verleden meermaals gedreigd met ingrijpen, ook met aanvallen op Iraans grondgebied.

Segev zou Iran hebben voorzien van informatie over de Israëlische energiesector, beveiligde plaatsen, gebouwen en veiligheidsmedewerkers en politici. Hij sprak met Iraanse agenten in hotelkamers in verschillende landen en zou een 'communicatiesysteem' hebben gehad om op een veilige manier met zijn opdrachtgevers te kunnen overleggen.

Ecstasypillen uit Nederland

Volgens de Shin Bet is de oud-minister in 2012 gerekruteerd door de Iraniërs. Dus pas jaren na zijn ministerschap. Hij zou zijn benaderd in Nigeria waar hij woonde. Segev had daarvoor een gevangenisstraf tussen 2005 en 2007 uitgezeten wegens het smokkelen van 32.000 xtc-pillen van Nederland naar Israël. Naar verluidt zaten die verstopt in zakken M&M's.

Segev raakte eerder ook in opspraak vanwege misbruik van zijn diplomatieke status. Vanwege die veroordeling mocht hij in Israël niet meer werken als arts. Wel deed hij in 2016 nog een poging om opnieuw als arts in Israël aan het werk te kunnen.

Over de beweegredenen van Segev is nog niets bekendgemaakt. Dat maakt dat Ben de Jong, geheime diensten-expert aan de Universiteit van Amsterdam, verschillende scenario's voor mogelijk houdt. "Het zou kunnen gaan om een man die aan lager wal is geraakt en even wat extra geld wilde verdienen. Daarbij kan je wel denken: hij was lang geleden minister, hoe actueel is zijn informatie nu nog?"

Toch kan oud-minister Segev een interessante medewerker zijn geweest voor de Iraanse geheime dienst, vanwege zijn netwerk. "We vergeten het weleens, maar bij spionage geven vaak maar een paar personen de echte geheime informatie. De meesten zijn er om die transactie mogelijk te maken", zegt De Jong. "Dat kan hier ook het geval zijn geweest, de man bewees Iran wellicht een dienst door goede connecties tot stand te brengen en niet om geheime stukken te lekken."

Wat Segev precies heeft gedaan weten we niet, want het meeste in de aanklacht is staatsgeheim. Zijn advocaten laten eveneens weinig los, maar ze schrijven wel dat het persbericht van de veiligheidsdienst zware bewoordingen bevat, terwijl er in de aanklacht, waarvan de details geheim zijn, "een ander beeld wordt geschetst".

Onbewuste spion?

Wat dat andere beeld dan is, zeggen de advocaten niet. Wel lijkt het erop dat ze de contacten die Segev had, anders interpreteren. Het zou mogelijk kunnen betekenen dat Segev niet wist dat hij de Iraanse geheime dienst hielp. "Een unwitting agent noemt je dat", zegt De Jong. "Dat je een bron van informatie bent, zonder dat je je ervan bewust bent."

Toch voelde Segev mogelijk de bui al hangen. Na jaren in Nigeria te hebben gewoond, probeerde hij zich onlangs in nabijgelegen Equatoriaal-Guinea te vestigen. Dat liep anders. Het land liet hem niet toe vanwege zijn criminele verleden, schrijft de Israëlische krant Haaretz, en leverde hem op verzoek van Israël uit naar zijn vaderland.