Vier redenen waarom België wéér geen kampioen wordt

• Marco Hochgemuth

  redacteur Sport

Het is nu of nooit voor de Rode Duivels. Dat hebben we al vaker gehoord. Voor het WK van 2014, waar België voor het eerst in twaalf jaar weer present was op het mondiale podium. En ook voor het EK van 2016. Op beide toernooien waren de kwartfinales het eindstation.

Maar nu zou het toch moeten gebeuren voor de gouden generatie van de Belgen. Wordt de beste prestatie uit de WK-geschiedenis - de vierde plaats in 1986 - verbeterd? Of wordt er toch weer getwijfeld over België?

Om 17.00 uur begint het WK voor België met de wedstrijd tegen Panama in Sotsji. Hoezeer de zuiderburen ook het succes wordt gegund, Aad de Mos en Henk Houwaart - twee Hagenezen met uitgebreide trainerservaring in België - zien het somber in.

Dit zijn vier redenen waarom België wéér geen wereldkampioen wordt.

1. Met of zonder Kompany: de defensie rammelt

Net als voor het EK van 2016, waar hij ontbrak, is Vincent Kompany geblesseerd. Toch is de centrale verdediger door bondscoach Roberto Martínez meegenomen naar Rusland. Dat is ook nodig, vindt Henk Houwaart, want de achterhoede van de Belgen is het zwakke punt.

"Kompany is niet alleen een fantastische verdediger, maar ook een leider. En er zijn meer vraagtekens in de defensie. Thomas Vermaelen is ook geblesseerd." Tijdens het afgelopen EK ontbraken Kompany, Vermaelen en Jan Vertonghen (toen ook geblesseerd) in de verloren kwartfinale tegen Wales. Houwaart maakt zich dan ook zorgen: "Wat er op de bank zit als vervanging, is het ook niet helemaal."

Voor de Belgen is het al dan niet ontbreken van Kompany een hot item. Aad de Mos ergert zich daaraan. "Kompany wordt gezien als de grote man. Groter dan de tactiek, groter dan de trainer, groter dan de selectie. Maar hij is structureel geblesseerd. Drie wedstrijden in een week op het WK kan hij niet aan."

"Toch gaat alle aandacht telkens naar hem uit. En daar worden de andere spelers moe van. Gaat het om Messi, Neymar of Cruijff, dan is het wat anders. Maar hij is een centrale verdediger. Daar word je geen wereldkampioen mee."

2. De tactiek van bondscoach Roberto Martínez is verkeerd

De Spaanse trainer kan sinds zijn aantreden in 2016 prima statistieken met België laten zien: de Rode Duivels zijn al negentien wedstrijden op rij ongeslagen. Maar het vertoonde spel leidt doorgaans tot weinig enthousiasme. Aad de Mos is duidelijk: "De tactiek is niet goed. De beste spelers staan niet op de beste posities. En dat ligt 100 procent aan de trainer."

"België heeft heel goede spelers, maar het zijn te veel goede spelers", vervolgt De Mos. "Daardoor is er geen balans in het elftal. Ze spelen ongeveer zoals het Nederlands elftal nu speelt en kunnen geen druk op de tegenstander zetten. Terwijl de meeste Belgische spelers dat wel gewend zijn bij hun club. Zoals Kevin De Bruyne bij Manchester City. Zijn beste positie is in de laatste fase van de aanval. Maar hij moet te veel werk verzetten omdat het middenveld onderbezet is."

Houwaart is iets minder somber. "Het middenveld is uitstekend, daarmee moeten de Belgen de zwakke punten verdoezelen. Maar De Bruyne en Eden Hazard kunnen niet het hele elftal dragen."

Ook over de flanken zijn de Belgen te zwak, meent De Mos. "Tegen ploegen die minstens gelijkwaardig zijn, en die kom je tegen vanaf de kwartfinales, word je weggespeeld."

3. Affaires en relletjes leiden af, vooral rond Nainggolan

Relletjes horen bij een WK, daar weten we bij Oranje alles van. De Belgen hadden te kampen met het relletje rond het afgeblazen WK-lied van rapper Damso, bekend om zijn grove, vrouwonvriendelijke teksten. Maar dat zal weinig invloed hebben gehad op de gemoedstoestand van de Rode Duivels. En ook 'matrasgate' zal de selectie geen slapeloze nachten hebben bezorgd.

Anders is het met de affaire rond Radja Nainggolan. De recalcitrante middenvelder van AS Roma, niet vies van een biertje en sigaretje op zijn tijd, werd door bondscoach Martínez 'om tactische redenen' thuisgelaten en stopte meteen als international. Tot onbegrip en onvrede van veel Belgen. En dat heeft effect op de rest van de ploeg.

"Alleen als België met de wereldbeker naar huis komt, zal het gedoe daarover stoppen", aldus De Mos. "Ook als ze de finale halen en die verliezen, zullen mensen zeggen: met Nainggolan hadden we wel gewonnen."

"Het is lastig voor de ploeg", vult Houwaart aan. "Er zullen jongens vóór hem en tegen hem zijn. En je hebt een bikkelaar als Nainggolan ook nodig. Op voetbalkwaliteiten had hij er absoluut bij moeten zijn. Volgens Martínez was het een kwestie van tactiek, maar dat lijkt me niet."

De Mos is het daarmee eens. "Misschien is het wel terecht dat hij er niet bij is, maar je moet erbij zijn geweest om te weten waarom." Houwaart: "Tja, als je zes weken samen bent, en je trekt eens twee spelers mee voor een pintje..."

4. De eeuwige strijd tussen de Vlamingen en de Walen

"Ik vrees dat het een probleem is voor België en dat ook altijd zal blijven", zei Anderlecht-trainer Hein Vanhaezebrouck onlangs over de strijd tussen de Nederlandstaligen en de Franstaligen. "Beide landsdelen hebben gewoon een andere visie op wie er moet spelen. Als ze in Wallonië moeten kiezen tussen Hazard en Mertens, gaat iedereen zeggen dat Dries eruit moet."

Maar onze twee Haagse België-kenners zien de taalstrijd niet als groot probleem in Rusland. "Bondscoach Martínez heeft daar als Spanjaard niets mee te maken", meent Houwaart. "Maar het beïnvloedt misschien wel de mensen om hem heen."

De Mos weet nog goed dat het in zijn tijd als trainer in België wel degelijk speelde. "Als een bondscoach zijn selectie bekendmaakte, werd er geteld hoeveel Vlamingen en hoeveel Walen erin zaten. Bij een Vlaamse bondscoach zaten er altijd meer Vlamingen in, en bij een Waalse coach meer Walen. Maar in deze moderne tijd speelt dat niet meer."

Disclaimer: ook iets positiefs over de Belgen

De Rode Duivels zijn inmiddels al negentien wedstrijden op rij ongeslagen. En de uitwuifwedstrijd tegen Costa Rica, vorige week, leverde een fraaie 4-1 zege op. En een WK is een WK, dus wie weet wat er in Rusland allemaal nog kan gebeuren.

"Natuurlijk zijn er ook positieve punten", zegt De Mos. "Zoals de doelman. Thibaut Courtois kan punten pakken." Houwaart vult aan: "Een klassekeeper. België heeft veel goede keepers, maar hij is de beste."

Ook de aanval is sterk. "Romelu Lukaku is een steraanvaller die goals kan maken", roemt De Mos de spits die vorige week tegen Costa Rica nog twee keer scoorde. "Hij zou zomaar topschutter kunnen worden in Rusland." En ook over Eden Hazard zijn beide heren vol lof. "Een pareltje", meent De Mos. "Uniek", aldus Houwaart.

Dan rest nog de hamvraag: waar gaat het WK eindigen voor België? "Kwartfinales, en dan eruit", voorspelt De Mos. Houwaart weet het nog niet: "Iedereen verwacht minstens de kwartfinales. Maar ze zijn er nog lang niet. Aan de andere kant ben ik positief. Met de eerste wedstrijd tegen Panama heb je een goed begin en kun je vertrouwen winnen."