Enquête: seksuele intimidatie wijdverbreid onder artsen en assistenten
Seksuele intimidatie is gemeengoed in de medische wereld. Dat beeld rijst op uit een enquête van het blad Medisch Contact onder meer dan 3500 artsen en geneeskundestudenten. Een derde van de artsen die meededen aan de peiling heeft ooit seksuele intimidatie meegemaakt op de werkvloer. Er waren 30.000 artsen benaderd voor de enquête.
De slachtoffers zijn vooral vrouwelijke coassistenten en specialisten in opleiding. Bijna 80 procent van de respondenten die een vervelende seksuele ervaring hebben gehad op de werkvloer, is nog niet gespecialiseerd als zoiets gebeurt. In verreweg de meeste gevallen staat de dader hoger in hiërarchie. Dit maakt het volgens de respondenten lastig het gedrag aan te kaarten.
Vervelende opmerkingen en ongewenste aanrakingen komen het meest voor. Toespelingen via sociale media zijn met een opmars bezig. Verkrachting is redelijk zeldzaam; 18 van de ruim 3500 respondenten zeggen seks tegen hun wil te hebben gehad.
Rectaal onderzoek
In de voorbeelden die Medisch Contact verzamelde, spreken vrouwen van aanrakingen van de billen, borsten en zoenen op de mond. Een vrouw kreeg naar haar hoofd dat zij zich thuis moest laten nemen.
Een ander kreeg van haar opleider de vraag of hij een rectaal onderzoek bij haar moest uitvoeren. In een ander voorbeeld pijpte een mannelijke arts een deurklink en vroeg daarna aan zijn vrouwelijke collega of zij dat ook doet bij haar vriend.
Van alle deelnemers aan de enquête geeft 4 procent toe zelf dader te zijn van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Een niet-gespecialiseerde basisarts (anios) bij chirurgie voelde zich gedwongen mee te doen, om erbij te horen en zo een opleidingsplek te bemachtigen. "Het was eten of gegeten worden."
Weerbarstig probleem
Aanleiding voor de enquête was het #MeToo-schandaal, dat seksueel grensoverschrijdend gedrag aan het licht bracht, aanvankelijk in Hollywood, later wereldwijd. Naarmate het schandaal zich uitbreidde, gaf het gaandeweg ook vrouwen in andere bedrijfstakken het vertrouwen hun ervaringen te delen.
Het probleem is overigens niet nieuw in de artsenwereld. In 2006 en 2013 werden vergelijkbare enquêtes gehouden onder medici. Er blijkt nauwelijks iets te zijn veranderd.
Artsenfederatie KNMG vindt het gedrag "absoluut ontoelaatbaar". De organisatie is bezig met nieuwe gedragsregels, waarin seksueel overschrijdend gedrag expliciet wordt behandeld.
KNMG-voorzitter René Héman zegt in het NOS Radio 1 Journaal dat het heel ingewikkeld is de cultuur te veranderen. "Het is een weerbarstig probleem. Ik zou het graag anders zien."
