Wilde dieren en landmijnen gevaar op nieuwe Balkanroute door Bosnië
Abdullah liep dagen achtereen door bergen en bossen in Albanië en Montenegro om in de Bosnische hoofdstad Sarajevo terecht te komen. Met twee broers verliet hij Afghanistan op zoek naar een betere toekomst in Europa. Onderweg kwam hij wilde dieren tegen. "Je vindt van alles in de jungle", vertelt hij vanuit een koepeltentje in een stadspark in Sarajevo. "We hebben drie wolven gezien en heel veel slangen. Vooral in Montenegro en Bosnië was het gevaarlijk."
Hij is een van de migranten en vluchtelingen die een nieuwe route door de Balkan hebben ontdekt: vanuit Griekenland, via Albanië en Montenegro naar Bosnië-Herzegovina. "We staken 's nachts de grenzen over, gewoon lopen, lopen, lopen", vertelt hij. In Sarajevo probeert hij te rusten, voordat hij de reis naar Kroatië en Slovenië voortzet. En dan verder. Zijn gewenste eindbestemming is Nederland.
Vaker via Bosnië
Omdat de 'oude' Balkanroute, via Macedonië en Servië, moeilijker is geworden door strenge grenscontroles en grenshekken bij Hongarije, proberen vluchtelingen en migranten het nu steeds vaker via Bosnië. Sarajevo is een tussenstop op hun weg naar West-Europa.
"Het is een bekend fenomeen", zegt Peter van der Auweraert van de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) in Sarajevo. "Migranten gaan de nieuwe route gebruiken en er informatie over uitwisselen zodra smokkelaarsnetwerken hem hebben ontdekt."
Wilde dieren zijn niet de enige obstakels voor vluchtelingen en migranten in Bosnië. Ook achtergebleven landmijnen uit de oorlog zijn een gevaar, benadrukt Van der Auweraert. "Er zijn een aantal regio's waar mijnen niet meer te lokaliseren zijn, omdat mensen gewoon niet meer weten waar ze liggen of door landverschuivingen. Gelukkig hebben we nog geen slachtoffers gehad." Vrijwilligers en lokale hulporganisaties verspreiden flyers met informatie over landmijnen onder de migranten.
Sinds begin dit jaar heeft Bosnië ongeveer 3000 migranten zien aankomen, maar de laatste weken is een flinke stijging te zien. In de laatste drie weken kwamen er 1200 vluchtelingen en migranten bij. En die aantallen kan Bosnië nauwelijks aan met slechts één opvangcentrum met 120 bedden. De verwachting is dat de aantallen zullen blijven stijgen.
De groeiende aantallen zijn mogelijk ook een gevolg van een grotere stroom die Griekenland binnenkomt. "Mijn vrees is dat we die mensen in Bosnië zien verschijnen", zegt Van der Auweraert.
De vluchtelingen en migranten in het park in Sarajevo komen van twee kanten. Een groep rechtstreeks uit Servië, waar ze vaak lange tijd in opvangcentra hebben gezeten. De andere groep komt via de nieuwe route uit Griekenland, door Albanië en Montenegro.
Omdat de staat het probleem negeert, hebben we hier nu een kleine humanitaire crisis.
Toen Abdullah in Griekenland was, hoorde hij van andere migranten dat het zinloos was geworden om naar Servië te reizen. "Ze zeiden dat de grenzen bij Servië dicht zijn. Daarom besloten we deze route te nemen", vertelt hij.
Een groep Bosnische en internationale vrijwilligers is actief in de parken en rond het trein- en busstation. Omwonenden brengen dekens, tenten en eten, sommigen nemen vluchtelingen in huis. Die solidariteit kwam op gang toen opvang door de autoriteiten uitbleef, zegt vrijwilliger Gorana Mlinarevic. "We hebben het over aantallen die nog te overzien zouden moeten zijn. Maar omdat de staat het probleem negeert, hebben we hier nu een kleine humanitaire crisis."
De IOM probeert elke dag families met kinderen uit het park te halen en ze onder te brengen in tijdelijke accommodatie zoals goedkope hotels. Maar een structurele oplossing is er niet, zegt ook Van der Auweraert. "Het lijkt me dat Bosnië dringend internationale steun nodig heeft."
Solidariteit
Intussen mobiliseren groepen vrijwilligers zich ook op andere plekken in Bosnië. In het noorden, vlak bij de Kroatische grens, is een groep lokale Bosniërs een soepkeuken begonnen om de naar schatting 200 vluchtelingen en migranten daar te voeden. "Dat zijn mensen die zelf vluchteling zijn geweest tijdens de oorlog hier", zegt Van der Auweraert. Maar die solidariteit heeft ook een houdbaarheidsdatum. "Het gevaar is dat solidariteit omslaat als de bevolking lijdt onder overlast van de mensen die buiten slapen, mensen die geen douches kunnen nemen."
Hoewel de Bosnische autoriteiten volgens lokale media bezig zijn met een actieplan voor meer opvanglocaties, wilden de autoriteiten tegenover de NOS daar geen mededelingen over doen.
