Virtuele verpleegkundige blijkt handige hulp voor hartpatiënten
Meer ziekenhuiszorg thuis, met hulp van nieuwe technieken. Dat doel stelden huisartsen, specialisten en verpleegkundigen zich onlangs in een nieuw medisch akkoord. In Maastricht hebben ze die toekomst nu een gezicht gegeven met een virtuele verpleegkundige: Molly.
Ze ziet eruit als een verpleegkundige, praat (weliswaar een beetje houterig) als een verpleegkundige, maar ze is een slimme 'bot'. Deze virtuele zorgverlener leert patiënten met hartfalen thuis hoe ze hun eigen gezondheid kunnen monitoren en verbeteren, zodat ze alleen naar het ziekenhuis hoeven als dat echt nodig is.
Molly legt uit, beantwoordt vragen, en instrueert patiënten, bijvoorbeeld over hoe ze hun bloeddruk moeten meten. Ze waarschuwt ook als patiënten contact moeten opnemen met een specialist.
'Domme dame'
"Een Amerikaans bedrijf kwam met Molly aan, maar ze was toen nog een domme dame, leeg", zegt de projectleidster Josiane Boyne van Maastricht University Medical Centre (MUMC). "Wij hebben haar slim gemaakt met allerlei medische informatie rond hartfalen, zoals we die al gebruikten in ons medisch gevalideerde computerprogramma Hartfalencoach." Molly mocht daarna drie maanden stagelopen in de praktijk.
De virtuele verpleegkundige draait op een online systeem, waarmee patiënten zichzelf kunnen controleren op symptomen van hartfalen. Dat systeem is zelflerend en past zich qua aanbod aan op de gezondheid van de patiënt. Bij het uitblijven van symptomen van hartfalen, gaat de frequentie van controle bijvoorbeeld omlaag.
De eerste proefperiode met Molly wijst nu uit dat patiënten goed op haar reageren en het prettig vinden met een 'virtuele verpleegkundige' te werken. Dat is dan ook de grote winst van Molly, concluderen Boyne en collega-professor Hans-Peter Brunner-La Rocca.
Het is niet enkel de informatie die ze geeft - die kan ook via een website of een app worden aangeboden - maar patiënten zijn meer gemotiveerd om die informatie te gebruiken als dat door 'iemand' wordt aangeboden, met wie ze ook kunnen communiceren.
Digitaal toegerust
Steeds meer ziekenhuizen bieden begeleidende zorg thuis met hulp van techniek, zoals apps. Molly is de eerste versie waarbij dit 'telemonitoren' gebeurt met hulp van een zogenoemde nurse-avatar. Uit verschillende onderzoeken blijkt telemonitoring effectief: het leidt tot minder ziekenhuisopnames en dus lagere kosten. Daarnaast zijn patiënten positief, omdat zij minder vaak heen en weer hoeven naar het ziekenhuis.
Maar kunnen ook oudere patiënten wel overweg met een avatar? Voor een deel blijkt dat inderdaad lastig, met name als zich problemen voordoen rondom de bluetooth-verbinding, zeggen de onderzoekers. De acceptatie lag in de testfase hoger onder jongere gebruikers dan onder de oudere mensen.
Een ander punt is de privacybescherming. Volgens de onderzoekers is die zorg onterecht: "Molly is van een Amerikaans bedrijf, maar de data komen daar niet binnen. Die komen binnen bij een bedrijf waar het ziekenhuis een samenwerkingscontract mee heeft. De data staan dus op een gecertificeerde Nederlandse server." Als het gaat om aansprakelijkheid, is Boyne helder: de patiënt staat onder behandeling van het ziekenhuis, dus het ziekenhuis is verantwoordelijk.
Make-over
Op dit moment staat Molly in de kinderschoenen. Na de succesvolle pilot gaat ze nu even de 'garage' in om nog slimmer en interactiever te worden, zodat alle patiënten met haar aan de slag kunnen.
Volgens professor Brunner-La Rocca, de drijvende kracht achter het project, is Molly een eerste blik op de zorg van de toekomst: "Uiteindelijk is het doel van een virtuele zorgverlener met kunstmatige intelligentie dat patiënten een groot deel van de zorg, inclusief het uitschrijven van een recept voor medicatie, helemaal zelf gaan doen. Hier zijn we op dit ogenblik volop mee bezig."
Na haar make-over zal Molly deze zomer terugkeren bij patiënten thuis en onderworpen worden aan meer tests en onderzoeken.
