Kritiek op 'brexit-blinde' EU-begroting
Terwijl in het Europees Parlement, vooral uit de christen-democratische fractie, applaus klinkt voor de plannen van de Europese Commissie, zwelt elders in Europa de kritiek aan. Frankrijk is ontevreden, Nederland en Oostenrijk noemen de plannen onaanvaardbaar en ook in de Scandinavische landen wordt teleurgesteld gereageerd. De Poolse premier voorspelt dat de onderhandelingen over de EU-begroting de moeilijkste worden uit de geschiedenis. En ook in het zeer EU-gezinde Duitsland zijn ze (licht) kritisch.
De Duitse kritiek betreft vooral de landbouwuitgaven. Het geld moet gebruikt worden om het platteland te moderniseren. In een eerste reactie zegt de Duitse regering dat ze de plannen daarvoor niet ambitieus genoeg vindt. "We zijn bereid onze verantwoordelijkheid te nemen, maar dat vereist een eerlijke lastenverdeling over alle lidstaten", zo lieten de ministers Scholz van Financiën en Maas van Buitenlandse Zaken weten.
Uit Frankrijk klinkt eveneens kritiek op de voorgestelde landbouwveranderingen. De Franse minister van landbouw Travert tapt echter uit een ander vaatje: hij wil er meer geld bij.
Kleinere EU, kleinere begroting
Steun voor het harde nee uit Den Haag komt uit Oostenrijk, het land dat straks EU-voorzitter is en dat de discussie over de nieuwe begroting in goede banen moet leiden. Bondskanselier Kurz gebruikt hetzelfde woord als premier Rutte: onaanvaardbaar. "De last voor de netto-betalers is te zwaar. Daarom verwerpen wij de begroting."
De liberale Deense premier Rasmussen deelt de analyse van het Nederlandse kabinet. "Een kleinere EU betekent een kleinere begroting." Hij vraagt zich af waarom de begroting flink groter wordt terwijl er minder landen zijn om al dat geld bij elkaar te brengen.
In Oost-Europa is er vooral kritiek op de nieuwe voorwaarden voor regionale steun. Landen kunnen een deel van hun budget verliezen als ze zich niet aan de spelregels van de rechtstaat houden, zoals het garanderen van de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht. De Poolse minister voor Europese Zaken zei in een eerste reactie dat met dit soort standpunten de weg naar een compromis over de begroting heel lang zal worden. Juist in Polen staat de onafhankelijkheid van de rechtspraak ter discussie.
'Brexit-blinde' voorstellen
Vanuit België klinkt eveneens een kritisch geluid. Premier Michel wil zelf nog niet reageren, hij spreekt morgen in het Europees Parlement, maar de Vlaamse premier Bourgeois noemt de voorstellen alvast 'brexit-blind'. Hij valt over het idee dat landen met grote havens, waar veel goederen binnenkomen, voortaan nog maar de helft van de btw-afdrachten zelf mogen houden. Bourgeois vindt dat een slecht idee op een moment dat landen rond de Noordzee heel veel extra geld moeten uittrekken om de douanefaciliteiten op orde te hebben. Dat is nodig als de Britten straks uit de EU vertrekken.
