Harde aanpak moet einde maken aan discriminatie uitzendbureaus

• Flip de Jong en Marleen de Rooy

Staatssecretaris Van Ark wil uitzendbureaus die discrimineren harder aanpakken. De inspectie moet daarom meer bevoegdheden krijgen. Ook de uitzendbranche zelf belooft beterschap.

Het programma Radar bracht begin dit jaar opnieuw aan het licht dat tientallen uitzendbureaus bereid zijn geen Turken, Marokkanen of Surinamers aan te dragen voor een baan als een opdrachtgever daarom vraagt.

De Tweede Kamer reageerde ontzet en eist op een aantal punten actie. Ook het kabinet voelt de urgentie en wil dat de sector actie onderneemt.

In de praktijk gebeurt er nu nog weinig om discriminatie tegen te gaan in de uitzendbranche. Inspecties worden alleen gedaan op een werkvloer. Als een uitzendbureau sollicitanten 'eruit filtert' is er nog geen sprake van een formele arbeidsrelatie.

Staatssecretaris Van Ark schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat zij zal onderzoeken "hoe aanpassingen van wetgeving de inspectie SZW een steviger instrumentarium kan geven". Ook zal er meer geld worden vrijgemaakt voor de inspectie.

Zelfregulering

Discriminatie bij uitzendbureaus staat al langer op de politieke agenda. In 2011 brachten twee VU-studenten aan het licht dat driekwart van de uitzendbureaus bereid was sollicitanten 'eruit te filteren'. De branche beloofde ook toen beterschap.

De twee grote brancheorganisaties voor uitzendbureaus, ABU en NBBU, namen in hun statuten regels ter voorkoming van discriminatie over. Het keurmerk voor uitzendbureaus van Stichting Normering Arbeid stelt ook eisen aan anti-discriminatiebeleid van uitzendbureaus.

In 2012 sprak toenmalig VVD-staatssecretaris van Sociale Zaken De Krom zijn vertrouwen uit in deze aanpak van de sector, die dus gebaseerd is op zelfregulering.

Maar zes jaar later worden de uitzendbedrijven nog steeds niet actief gecontroleerd op dit punt, en wordt er zelden of nooit een keurmerk ingetrokken of een uitzendbedrijf om deze reden geroyeerd.

Eigen maatregelen

Daar moet volgens de ABU en NBBU verandering in komen. Daarom kondigen zij een aantal extra maatregelen aan. Zo worden de statuten van het keurmerk aangescherpt, er komt een onafhankelijke controle en meer voorlichting voor de medewerkers van het uitzendbedrijf.

De misstanden in de uitzendbranche die de afgelopen jaren naar buiten zijn gebracht, werden ontdekt door journalisten, onderzoekers of programmamakers. De branche zegt nu zelf ook onderzoek te gaan doen naar de misstanden, door 'mystery calls' in te zetten.