'Wereld van verschil tussen misdaad en pilletje op feestje'

De oproep van politiechef Akerboom dat drugsgebruikers een rol moeten spelen bij de aanpak van criminaliteit, is niet reëel. Volgens criminoloog Ton Nabben van de UvA ligt het probleem niet bij twintigers en dertigers die in het weekend xtc of cocaïne gebruiken, maar bij de internationale drugshandel.

Politiechef Akerboom en minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid spraken zich vandaag uit tegen de acceptatie van harddrugs. Veel twintigers en dertigers hebben volgens hen niet door dat ze zo een systeem in stand houden dat wordt gekenmerkt door extreem geweld.

Bekijk hier wat de korpschef erover zei:

Nabben begrijpt de oproep, maar denkt niet dat het bewustmaken van drugsgebruikers veel effect zal sorteren. "Dat is denk ik te hoog gegrepen. Er is een wereld van verschil tussen de verhalen over misdaad en het pilletje dat je uiteindelijk inneemt op een feestje."

Ferry Goossens van het Trimbos-instituut noemt de oproep interessant, maar verwacht niet dat gebruikers zullen stoppen. "Het enige alternatief is dat ze dan geen drugs nemen", zegt hij in radioprogramma Nieuws en Co. "We horen van jongeren dat ze best voor een soort 'Max Havelaar-coke' zouden willen kiezen. Maar dat kan niet. Het blijft een illegale markt."

De deskundigen zien wel dat drugsgebruik mainstream is geworden. Volgens Goossens praten jongeren makkelijker over drugs en keuren zij het gebruik ervan minder snel af. Jongeren en jongvolwassenen zijn zich bewust van de gevolgen, maar kiezen er toch voor om drugs te gebruiken.

"Je ziet nu veel twintigers en dertigers die doordeweeks erg gezond leven met yoga, smoothies en fitness. Maar in het weekend nemen ze cocaïne en pillen", zei Akerboom daarover. "Op deze manier wordt drugsgebruik genormaliseerd. Van dat imago moeten we af."

Maar dit 'agenda-hedonisme' past nu eenmaal bij de tijdsgeest, zegt Nabben. "Het zit ingebakken in de ervaringscultuur en drukke levensstijl van millennials", zegt hij. "Voor de politie is het daarom moeilijk te begrijpen wie drugs gebruiken. Sporten en drugsgebruik lijkt paradoxaal, maar jongere generaties denken daar al lang niet meer zo over."

'Aanspreken op gezondheid'

De normalisatie van drugs brengt ook voordelen met zich mee, vindt de criminoloog. Door de bespreekbaarheid en voorlichting zijn er in Nederland minder incidenten met drugs dan in veel andere landen.

Volgens de onderzoekers is het effectiever om jongeren aan te spreken op het de gevolgen van drugs voor de gezondheid. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat sport en gezonde voeding de schadelijke langetermijneffecten van drugsgebruik niet kunnen uitwissen.

"En we moeten ons realiseren dat de meeste jongeren helemaal geen drugs gebruiken", zegt Goossens van het Trimbos-instituut. "Alcohol en tabak zijn nog steeds de grootste boosdoeners qua gezondheid."