'Wilders sprak in Rusland wel over MH17, maar ging niet in discussie'
Deze week was PVV-leider Geert Wilders in Moskou. Hij sprak met collega-parlementsleden, ambassadeurs, studenten en twee onderministers van de Russische regering.
Ook wij hadden hem graag willen spreken, hem willen vragen waarom hij, ondanks sancties en een uiterst kille relatie tussen Rusland en Nederland, toch naar Moskou is gegaan. Maar Wilders was daar niet toe bereid.
Hij sprak wel met Russia Today, een door de Russische regering gefinancierd multimediabedrijf dat als doelstelling heeft 'het Russische geluid' te laten horen in de wereld.
Maandag sprak Wilders met een paar leden van de commissie Internationale Zaken van de Doema, de Russische Tweede Kamer. "Het waren er niet zoveel hoor", zegt Anatoli Karpov, oud-wereldkampioen schaken en tegenwoordig Doema-lid voor de partij Verenigd Rusland, de partij die president Poetin door dik en dun steunt.
Karpov kreeg op het laatste moment het verzoek van commissievoorzitter Leonid Sloetski, die de Nederlandse parlementariër had uitgenodigd, om bij het gesprek met Wilders aan te schuiven.
Wederzijds respect
Karpovs kantoor in de Doema staat vol met herinneringen aan zijn schaakcarrière. Talloze schaakborden, schaakstukken en foto's vullen planken en muren. Een portret van Vladimir Poetin hangt prominent achter zijn bureau.
Waar hebben ze het over gehad? "We hebben over deze onderwerpen gepraat: over hoe de samenwerking te ontwikkelen en voor ons het belangrijkste: vrede in stand houden en spanningen verminderen", zegt Karpov. "Daarvoor moet je elkaar op verschillende niveaus ontmoeten, ook leden van parlementen."
De sfeer was goed, vertelt Karpov. "Ik heb de indruk dat hij veel respect heeft voor Russische politici en voor Rusland. Daar waren we blij mee. En ik denk dat hij ons respect heeft gevoeld. Hij is toch een van de leiders van het Nederlands parlement."
Rusland valt sinds augustus al vier jaar onder sancties van de Europese Unie, ingevoerd als reactie op de Russische annexatie van de Krim. Ook dat onderwerp kwam tijdens de bespreking tussen Wilders en de Doema-commissie ter sprake. "We hebben begrepen dat meneer Wilders de sancties niet ondersteunt. Ze schaden zowel de economie van de Europese landen, als die van Rusland."
Nee, we hebben het probleem niet bediscussieerd, maar de tragedie heeft plaatsgevonden. Het was een enorme ramp.
En dan is er natuurlijk hét struikelblok tussen Nederland en Rusland: het neerhalen van de MH17 boven Oost-Oekraïne. Volgens het internationale onderzoeksteam JIT is dat gebeurd met een Russische Buk-installatie, die van Russisch grondgebied kwam en na het afvuren van de raket ook weer naar Rusland is teruggegaan.
Wilders heeft laten weten dat hij in alle gesprekken zou aanvoeren dat Rusland volledig moet meewerken met dat onderzoek. Rusland houdt vol dat dat gebeurt. Rusland houdt ook vol dat het geen enkel vertrouwen heeft in het JIT-onderzoek. Het onderwerp is besproken, herinnert Karpov zich, maar volgens hem in tamelijk algemene termen.
"Hij heeft het daar inderdaad over gehad. Hij zei dat er gebeurtenissen zijn die Nederland en Rusland verbinden en gebeurtenissen die ons verdelen." Enige vooruitgang is er niet geboekt; het bleef bij een opsomming van bekende standpunten. "Nee, we hebben het probleem niet bediscussieerd, maar de tragedie heeft plaatsgevonden. Het was een enorme ramp."
Agressieve islam
En tot slot bespraken Wilders en zijn Russische collega's een van Wilders' strijdpunten: de islam. In Rusland is dat de tweede godsdienst, er wonen zeker 10 miljoen moslims. "Ik kan niet zeggen dat we nooit problemen hebben gehad. Wat zal ik zeggen? De agressieve islam, het wahabisme, heeft een serieuze invloed gehad op de Kaukasus. We hebben ernstige problemen gehad in Tsjetsjenië en aangrenzende republieken, maar dat hebben we opgelost. Gelukkig hebben we nooit grote problemen gehad met de moslims die buiten de Kaukasus wonen."
Overigens was de 'oplossing' van dat probleem bloederig. Er vielen meer dan 20.000 doden. Maar dat de islam per definitie niet deugt, is onzin, aldus Karpov. "De islam is een nieuwe bladzijde voor Nederland. Het is duidelijk dat daar een zekere spanning uit voortkomt. Je moet op de een of andere manier een relatie opbouwen. Die mensen wonen in Nederland, ze hebben een Nederlands paspoort. Je moet een vreedzame coëxistentie creëren."