Een nieuwe donorwet, de antwoorden op acht vragen
Over twee jaar moet hij er zijn: een zogenaamd 'actief donorregistratiesysteem' waarmee je automatisch donor bent als je geen keus maakt. Vandaag stemde in de Eerste Kamer een meerderheid voor het wetsvoorstel en eerder werd het voorstel ook al aangenomen in de Tweede Kamer.
De NOS kreeg veel vragen binnen over de nieuwe donorwet. Hieronder de antwoorden op basis van uitleg van de Rijksoverheid en de Nederlandse Transplantatie Stichting.
Wanneer gaat de nieuwe wet in?
In de zomer van 2020. Tot die tijd blijft de huidige wet gelden.
Wat houdt de nieuwe donorwet in?
Net zoals bij de huidige donorwet kan je aangeven wat er moet gebeuren met je organen en weefsels op het moment dat je overlijdt. Je hebt vier keuzes: ja, nee, je partner beslist of iemand anders beslist. Die keuze wordt opgeslagen in het donorregister.
Nieuw aan deze wet is dat wanneer je straks niet de keus maakt om orgaandonor te zijn, je automatisch wordt geregistreerd met 'geen bezwaar'. Dat betekent dus dat bij overlijden je organen en weefsels automatisch worden gedoneerd.
Ben ik nu automatisch donor als ik niets doe?
Totdat de wet is ingevoerd, verandert er niets. Donor ben je tot die tijd alleen als je het hebt aangegeven.
In de zomer van 2020 verandert de wet. Dan krijgt iedereen van 18 jaar en ouder die nog niet als donor staat geregistreerd een brief om alsnog een keuze te maken. Na zes weken wordt een herinneringsbrief verstuurd. Als op beide brieven niet wordt gereageerd, word je geregistreerd als 'geen bezwaar tegen orgaandonatie'.
Ik heb al een donorregistratie, moet ik alles straks opnieuw invullen?
Nee. Alle keuzes (dus zowel voor als tegen orgaandonatie) die al in het donorregister staan, blijven geldig.
Doneer je automatisch 'alles'?
In de huidige en ook straks in de nieuwe wet kan je eventueel aangeven welke organen en weefsels je wilt uitsluiten van donatie.
Bij de nieuwe wet geldt dat zodra je niet reageert, er wordt aangenomen dat je geen bezwaar hebt tegen donatie. Dat geldt dan dus voor alle organen en weefsels.
Waar kun je aangeven dat je wel/geen donor wilt zijn?
Dat kan digitaal via donorregister.nl of via een papieren versie die is op te halen bij de meeste gemeentehuizen en ziekenhuizen. Een registratie kan altijd worden gewijzigd.
Verandert de rol van nabestaanden?
Ja, want in de zomer van 2020 staat iedereen in het donorregister. In tegenstelling tot de huidige situatie hoeven nabestaanden dan niet meer te beslissen over orgaandonatie als de overledene dat nog niet had gedaan. Zij moeten wel beslissen als dit in het donorregister expliciet is aangegeven.
Nabestaanden kunnen de registratie van een 'ja' of 'geen bezwaar' wel aanvechten. Zij moeten dan aannemelijk maken dat de overledene echt geen donor had willen zijn.
Wat gebeurt er als je als Nederlander in het buitenland woont?
De wet geldt alleen voor mensen die in Nederland wonen en hier ingeschreven staan in de Basisregistratie Personen. Als je verhuist naar het buitenland dan wordt je donorregistratie opgeschort tot je weer terugkomt.