Burgemeester uit Grondwet, maar nog 'te vroeg' voor verandering
Het blijft voorlopig onduidelijk op welke manier burgemeesters in de toekomst worden gekozen. Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken vindt dat de burgemeestersbenoeming eerst uit de Grondwet moet verdwijnen.
"Het past niet om nu al vooruit te lopen op wat er daarna gaat gebeuren", zei Ollongren in de Tweede Kamer op vragen van Kamerleden over een nieuw systeem.
Nog een keer
Nu staat in de Grondwet dat burgemeesters benoemd worden door de Kroon, maar bijna alle partijen willen hiervan af. De Eerste en Tweede Kamer stemden enkele jaren geleden al voor een aanpassing, maar voor een grondwetswijziging moeten de Staten-Generaal nog een keer instemmen en dan met tweederde meerderheid.
De tweede ronde was vanavond in de Tweede Kamer en die tweederde meerderheid is er. Dinsdag is de officiële stemming.
Alleen de SGP is nadrukkelijk tegen, ook omdat niet duidelijk is wat er in de toekomst gaat gebeuren. "Welke richting slaan we in?", vraagt het SGP-Kamerlid Bisschop zich af. "Wordt de burgemeester straks door het volk gekozen? Door de raad? Door een kiescollege? Of verandert er niets?"
"Het past niet op nu al vooruit te lopen op wat er daarna gaat gebeuren"
Minister Ollogren van D66 vindt dat vanwege de zorgvuldigheid pas na instemming van de Eerste Kamer besproken moet worden hoe de burgemeester gekozen gaat worden. Ze wil er uitvoerig met de Tweede Kamer en allerlei betrokkenen over praten.
Haar partij pleit al sinds haar oprichting in 1966 voor een door de bevolking gekozen burgemeester, maar de huidige coalitiepartijen VVD, CDA en de ChristenUnie zijn hierover veel minder enthousiast.
De VVD en het CDA zijn tevreden met de huidige praktijk, waarin de gemeenteraad de belangrijkste stem heeft. De Kroon, zoals het in de wet staat, volgt altijd de voordracht van de raad. In de toekomst zou de raad volgens hen het best de burgemeester kunnen kiezen. Dat is ook al jarenlang het standpunt van de PvdA.
De VVD en het CDA vinden het goed dat de burgemeester onafhankelijk is en boven de partijen staat. "Nu gaat het heel zorgvuldig," zegt VVD-Kamerlid Koopmans. "Voor ons is het erg belangrijk dat hij een strikt onafhankelijke positie heeft en een centrale functie heeft in de democratie."
Ook de oppositiepartijen GroenLinks en SP hebben een voorkeur voor een door de gemeenteraad gekozen burgemeester en de PVV en Forum voor Democratie sluiten weer aan bij D66 met een door de bevolking gekozen burgemeester.
Het is nog onbekend wanneer de Eerste Kamer over de grondwetswijziging stemt.
