Pro-abortus-kandidaat wint in knalrood Alabama: 'Dit is een statement'
Al meer dan een kwart eeuw stuurt de bevolking van Alabama een Republikein naar de Amerikaanse Senaat. Maar vannacht stemde de zeer conservatieve staat na bijzonder spannende verkiezingen de Democraat Doug Jones naar Washington.
"Een historische overwinning", zegt correspondent Wouter Zwart. "We hebben het hier over een diep-rode staat, waar Democraten de afgelopen 25 jaar geen enkele verkiezing van belang hebben gewonnen."
Bij de presidentsverkiezingen vorig jaar won Trump in Alabama met een overweldigende meerderheid. Vannacht verloor de man die door Trump werd gesteund, in een staat die je als Republikein bijna niet kán verliezen.
Toch ging de kiezer dus voor de Democraat Doug Jones, een man die eigenlijk ongeliefd is in het conservatieve en christelijke Alabama. Jones is bijvoorbeeld pro-abortus, iets dat veel kiezers tegen de borst stuit.
Volgens Zwart valt de overwinning van Jones dan ook maar aan een ding toe te schrijven. "Moore wordt door meerdere vrouwen beschuldigd van seksueel ontoelaatbaar gedrag in de jaren 70. Het gaat om intimidatie en aanranding toen deze dames jong waren, sommige zelfs minderjarig."
Kiezers geloven niet in 'heksenjacht'
De vraag was vooral of Alabama de beschuldigingen voor lief zou nemen en zou vasthouden aan de eer en glorie van hun conservatieve beweging. Het antwoord op die vraag bleek duidelijk 'nee'.
"De kiezer keurt Moore af", zegt Zwart. "Een meerderheid is het niet eens met Moores theorie dat het allemaal leugens waren van de media. Dat het een heksenjacht zou zijn. Mensen in Alabama twijfelden echt en hebben besloten om Moore niet het voordeel van de twijfel te geven."
Het Trump-bolwerk in Alabama begint te verkruimelen.
Trump werd in zijn verkiezingscampagne ook geconfronteerd met aantijgingen van seksuele intimidatie. Veel vrouwen vertelden dat de president hen had lastiggevallen in het verleden. Trump ontkende alles en zei dat het leugens waren. Het werkte: hij won de verkiezingen.
"Het verschil zit hem denk ik in de #metoo-affaire, het feit dat seksueel wangedrag momenteel zeer wordt afgekeurd door de samenleving", zegt Zwart. "Dan zie je dat dat Trump-bolwerk dat hier vorig jaar is opgebouwd in Alabama, nu toch een beetje begint te verkruimelen."
Flinterdunne meerderheid voor de Republikeinen
Daarnaast zijn er in Alabama ook veel gebieden waar zwarte kiezers wonen die tijdens de presidentsverkiezingen vorig jaar gedesillusioneerd thuis waren gebleven. Zwart: "Die zijn nu massaal naar de stembus gegaan en hebben een statement afgegeven door bijna allemaal op de tegenstander van Moore te stemmen".
De overwinning van de Democraten drijft de Republikeinen in Washington in het nauw. Van de 100 zetels in de Senaat waren er tot dusver 52 van de Republikeinen. Dat zijn er nu dus 51 geworden, tegenover 49 voor de Democraten. Een flinterdunne meerderheid. "Dat heeft zeker gevolgen", zegt Zwart. "Het hoeft maar met twee zetels mis te gaan in bepaalde stemmingen en dan ben je je meerderheid al kwijt."
Volgend jaar november zijn er tussentijdse verkiezingen voor de Senaat. "Dit is natuurlijk een slecht teken met die campagnes in het vooruitzicht."