Zimbabwanen uitzinnig: 'Dit is onze onafhankelijkheidsdag'

In Harare, de hoofdstad van Zimbabwe, is een groot volksfeest aan de gang, nu president Mugabe ook van zijn eigen partij, ZANU-PF, te horen heeft gekregen dat hij niet langer aan de macht kan blijven. Tienduizenden mensen zijn op straat, tegenstanders van Mugabe, maar ook mensen die hem tot nu toe trouw waren gebleven.

De demonstranten willen zijn vertrek op deze manier kracht bijzetten. Ze dragen borden mee en roepen om het aftreden van Mugabe.

"Het is ongelooflijk om te zien", zegt correspondent Bram Vermeulen vanuit Harare. "Dit is historisch. De vreugde, de mensen die aan het zingen en aan het dansen zijn. Demonstreren in Zimbabwe doe je al zo lang niet meer, de mensen zijn al zo lang bang en cynisch dat er nooit wat zal veranderen."

Vanochtend begon het protest aarzelend maar toen de aantallen groeiden "was er geen houden meer" aan, zegt Vermeulen. "Overal waar ik kijk, zie ik mensenmassa's. Dat zegt ook iets over het zelfvertrouwen van de Zimbabwanen."

Tot gisteren was nog onduidelijk wie aan welke kant stond. Er waren militairen en pantserwagens op straat. Nu wordt iedereen opgeroepen om te komen demonstreren.

Correspondent Bram Vermeulen deed verslag toen iedereen de straat op stroomde:

"Oorlogsveteranen die Mugabe aan de macht hebben gebracht, de aanhang van oppositieleider Morgan Tsvangirai en activisten staan hier allemaal samen soldaten te omhelzen. Dezelfde militairen hebben in 2008 oppositieaanhangers in elkaar geslagen. Het is de ironie van de geschiedenis dat dit nu gebeurt", zegt Vermeulen.

"Dit is het moment waar mensen niet meer op durfden te hopen. Ze verwachtten allemaal dat Mugabe, die nu 93 is, tot zijn dood aan de macht zou blijven."

De legerleiding nam eerder deze week de macht over nadat Mugabe vicepresident Mnangagwa had ontslagen en het erop leek dat hij zijn vrouw Grace naar voren zou schuiven om hem op te volgen.

Gisteren nam de druk op Mugabe ook vanuit zijn eigen partij toe. Volgens een bondgenoot van de ontslagen Mnangagwa, de voorzitter van een invloedrijke groep veteranen Mutsvanga, werden drie ministers gearresteerd. Mogelijk gaat Mutsvanga een nieuwe regering leiden. Maar demonstranten dragen borden mee waarop om Mnangagwa wordt geroepen.

Formeel is Mugabe nog altijd president. Provinciebesturen zijn een afzettingsprocedure gestart, volgende week zou er dan een stemming in het parlement moeten volgen. "Er wordt inmiddels gezegd dat Mugabe dat niet afwacht. Zo'n procedure zou een publieke vernedering zijn, wat dit protest natuurlijk ook al is." Ook de demonstranten willen dat het sneller gebeurt.

Sinds eind jaren negentig, toen voor veel mensen het regime van Mugabe lang genoeg aan de macht was geweest en de oppositiepartij Movement for Democratic Change werd opgericht, verkeert het land in een staat van crisis en is sprake van een politiestaat. Oppositieaanhangers werden in elkaar geslagen bij verkiezingen.