'Reorganisatie politie is verre van klaar'

De reorganisatie van de politie is na vijf jaar nog verre van klaar. Met de vorming van de Nationale Politie in 2012 is de goede weg ingeslagen, maar er moet nog veel verbeterd worden, schrijft de commissie-Kuijken in een evaluatie. "Er is nog een lange weg te gaan om alle aspiraties tot gelding te brengen."

Zo is eigenlijk voor niemand duidelijk hoe goed of slecht de politie presteert. "Noch de korpsleiding, noch het ministerie, noch het bonte geheel van gezagsdragers en toezichthouders beschikken over een beeld van het presterend vermogen van de politieorganisatie. Dat moet beter", schrijft de commissie.

Onderschat

De commissie, onder leiding van oud-topambtenaar Wim Kuijken, onderzocht de vorming van de Nationale Politie, de fusie van alle 26 politiekorpsen in Nederland.

Belangrijke conclusie is dat de reorganisatie is onderschat. "Er waren te veel veranderingen tegelijkertijd." Daardoor kwam het hele proces maar moeizaam op gang.

Zuinige conclusie

Samengaan moest de politie vooral slagvaardiger maken, maar het bleek voor de commissie erg moeilijk om daar conclusies over te trekken. De onderzoekers komen niet verder dan de "ietwat zuinige conclusie" dat het vertrouwen van de burger in de politie er niet op achteruit is gegaan de afgelopen vijf jaar.

Eerder deze week lekte al uit dat Kuijken ervoor pleit dat de korpschef, op dit moment Erik Akerboom, meer macht krijgt. Die moet meer gaan bepalen waar de prioriteiten liggen en waar het geld aan wordt uitgegeven.

De minister zou een stapje terug moeten doen. Die heeft nu te veel rollen, tegelijkertijd als opdrachtgever en toezichthouder. "Dat kan in goede handen goed gaan, maar als die er even niet zijn, kan het snel verkeerd gaan", staat in het evaluatierapport.

Politie van iedereen

Kuijken pleit verder niet voor ingrijpende maatregelen bij de Nationale Politie. Die moet zich vooral verder kunnen ontwikkelen en verbeteren. De Politiewet 2012, die aan de basis stond van de reorganisatie, biedt daarvoor voldoende mogelijkheden, vindt hij. "De wet kan in grote lijnen worden gehandhaafd, maar op onderdelen is bijstelling raadzaam."

Uiteindelijk moet de Nationale Politie ook echt een "nationale institutie" worden, adviseert Kuijken aan alle betrokkenen. "De politie moet niet van het Rijk of het ministerie zijn, maar van en voor de gezamenlijkheid."

Korpschef

Korpschef Erik Akerboom ziet het rapport als een "leidraad voor de doorontwikkeling van de politie". Hij onderschrijft dat er op dit moment veel centraal wordt geregeld en dat er meer flexibiliteit nodig is. Zo moeten teams in wijken meer zelf kunnen regelen.

De uitstroom van 14.000 oudere politiemensen in de komende jaren wordt een groot probleem. "Dat kost tijd. Het is dus onvermijdelijk dat we het politiewerk tijdelijk met minder mensen doen", zegt hij. Dat maakt volgens hem de noodzaak om zo efficiënt en flexibel mogelijk te werken alleen maar groter.

NPB

De politiebond NPB stelt dat de Nationale Politie vijf jaar na oprichting met een reeks aan problemen kampt. "De bezetting, de roosters, het ziekteverzuim, het functiehuis, de logistieke processen, de ict, de uitrusting en training, de screening, de cultuur op de werkvloer; noem maar op", zegt voorzitter Struijs.

Hij roept minister van Justitie Grapperhaus op om de analyse en aanbevelingen zo snel mogelijk in concrete maatregelen om te zetten.