Waarom het ons niet lukt om minder vlees te eten

Er kleven veel nadelen aan het eten van te veel vlees: het is slecht voor je gezondheid, het is belastend voor het milieu en door de massaproductie worden veel dieren in megastallen gehouden. Maar alle nadelen ten spijt eten Nederlanders gemiddeld nog steeds zo'n 13 kilo meer vlees dan geadviseerd wordt.

Sinds 2010 aten Nederlanders elk jaar stapsgewijs minder vlees. Van 39,5 kilo per persoon in 2010, naar bijna 39 kilo in 2015. Die beweging is in 2016 tot stilstand gekomen. En dat terwijl het aanbod van vegetarische producten steeds groter wordt. Waarom lukt het ons niet om minder vlees te eten?

Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving at een Nederlander in 1950 gemiddeld 17 kilo vlees per jaar. Inmiddels eten we dus ruim het dubbele. En dat geven veel mensen niet graag op.

Documentairemaker en presentator Marijn Frank maakte de documentaire Vleesverlangen, waarin ze het menselijk verlangen naar vlees onderzocht. "Die drang is heel sterk. Uit een onderzoek dat ik deed voor mijn film, bleek bijvoorbeeld dat mijn hersenen actiever reageren op een plaatje van vlees, dan op een plaatje van seks."

Ook de prijs van vlees speelt volgens Frank een belangrijke rol. "Vlees is tegenwoordig zo goedkoop dat mensen het kunnen betalen om het elke dag te eten. Vroeger was vlees iets bijzonders dat je at bij speciale gelegenheden." Ze vindt dat de overheid consumenten moet stimuleren om minder vlees te eten. "Bijvoorbeeld door de belasting op vlees te verhogen."

Cultuur

Volgens voedingsdeskundige en onderzoeker bij het Lectoraat Gastronomy van de Hoge Hotelschool Maastricht, Samefko Ludidi, is vlees een belangrijk onderdeel van de Nederlandse cultuur. "De standaard Hollandse maaltijd is aardappelen, vlees en groente. Veel mensen zijn dat gewend en vinden een maaltijd zonder vlees incompleet. Maar de eiwitten die je uit vlees haalt kun je ook uit andere producten halen."

Volgens Frank speelt ook mee dat er een groot contrast is tussen wat je als burger vindt, en wat je als consument doet. "Je kiest toch vaak met je portemonnee en voor de producten die je al kent en lekker vindt. Ook al weet je dat het eigenlijk niet goed is."

Dat beaamt Ludidi: "Ook al zijn we begaan met dierenwelzijn en het milieu, we kunnen een lekker stukje vlees niet weerstaan". Het is volgens hem belangrijk dat er voldoende lekkere en betaalbare alternatieven komen. "Want vegetarisch eten kan heel lekker en goedkoop zijn."

Duurzaam eten

Volgens het Voedingscentrum is het goed om groenten, peulvruchten, ongezouten noten en zaden, duurzaam gevangen vis en sojaproducten te eten. Producten die relatief veel CO2-uitstoot veroorzaken en water verbruiken zijn vlees, kaas en andere zuivelproducten en moeten dus met mate gegeten worden. Daarnaast is het verspillen van voedsel heel slecht voor het milieu, dus wordt er geadviseerd om afgepast te koken.