Koenders: nu geen vernieuwde douane-unie Turkije

Nederland zal net als Duitsland een veto uitspreken over een vernieuwde douane-unie met Turkije. De handelsbetrekkingen kunnen niet worden uitgebreid zolang de Turkse rechtsstaat niet is hersteld, zei minister Koenders na de kabinetsvergadering.

Koenders benadrukte dat het geen nieuw standpunt is. De kwestie is actueel omdat de Duitse bondskanselier Merkel gisteren liet weten dat ze een veto zal uitspreken over modernisering van de douane-unie.

Respect

Merkel wees erop dat de mensenrechtensituatie in Turkije onder druk staat. Bij goede relaties hoort respect voor de rechtsstaat, zei Merkel, en daarvoor is er in Turkije nu geen garantie.

Koenders sluit zich daarbij aan. "Turkije is een belangrijk land voor ons, het ligt in een belangrijk strategische regio. Tegelijkertijd zien we dat de rechtsstaat echt onder enorme spanning staat. Dus is het nu niet het moment om te spreken over een gemoderniseerde unie", aldus de minister.

Vrijhandel

Turkije wil toetreden tot de Europese Unie, maar daaraan zijn voorwaarden gesteld waaraan het land vooralsnog niet voldoet. Vooruitlopend op een toetreding hebben Turkije en de EU-landen sinds 1995 al een zogeheten douane-unie. Het komt erop neer dat er nu vrijhandel van goederen is, maar landbouwproducten en diensten zijn uitgesloten. Dat laatste wil Turkije graag veranderen. Ook de EU-landen vinden de douane-unie verouderd en dus waren er gesprekken over modernisering.

Maar Duitsland en Nederland uiten al langere tijd hardop hun onvrede over de rechtsstaat in Turkije. Volgens Turkije-correspondent Lucas Waagmeester gaan de uitspraken van Merkel en Koenders nu voor het eerst verder: ze noemen nu ook een concrete maatregel die Turkije raakt. "Het politieke geruzie komt in het domein van de economie terecht", zegt Waagmeester.

Douane-unie

Nu de kansen op toetreding tot de Europese Unie weer zijn geslonken, zette de Turkse regering de laatste tijd helemaal in op verbreding van de douane-unie. "Het voordeel voor de Turken leek dat dat puur economische afspraken zijn, waarbij het lastige thema mensenrechten geen rol speelt", zegt Waagmeester. "Maar Merkel en Koenders zeggen nu dus: die vlieger gaat niet op."