Hervorming Franse arbeidsmarkt is lakmoesproef voor Macron

De hervormingen van de arbeidsmarkt die de Franse premier Philippe heeft aangekondigd lijken op het eerste gezicht misschien niet zo ingrijpend. De ontslagvergoeding wordt aangepast en de medezeggenschap in kleine bedrijven wordt beperkt.

Maar het zijn gevoelige punten voor veel Fransen, zegt correspondent Frank Renout. Tot nu toe konden werknemers hun ontslag aanvechten bij de rechter. "Dat leidde regelmatig tot enorme vergoedingen. Daar komt nu een plafond op."

En het overgrote deel van de bedrijven zijn midden- en kleinbedrijf. De baas kan daar volgens de nieuwe regels zonder tussenkomst van de vakbonden met het personeel onderhandelen.

Als een werkgever bijvoorbeeld minder opdrachten heeft en voorstelt om de arbeidstijd te beperken, zullen veel werknemers eieren voor hun geld kiezen. "Dat zet de vakbonden buiten spel," volgens Renout.

Vanmiddag presenteerde de regering het plan om de Franse arbeidsmarkt flexibeler te maken.

Maar de hervormingen zijn geen radicaal-liberale ingreep. Er is van tevoren uitgebreid met de vakbonden overlegd. En dat is een belangrijk punt, zegt Renout.

Veel voorgangers van president Macron hebben hun tanden stuk gebeten op de hervorming van de arbeidsmarkt. Macron is het nu gelukt om de vakbonden uit elkaar te spelen. "Voor het eerst is er geen breed front van de vakbonden."

De grootse bond CFDT reageert nu voorzichtig. Die is teleurgesteld over de beperking van de ontslagvergoedingen en van de invloed van vakbonden bij kleine bedrijven. Maar de CFDT zal niet meedoen aan protesten.

De tweede bond van Frankrijk, de linkse CGT, verzet zich wel tegen de hervormingen. "Dit bevestigt alles wat we vreesden," zei voorzitter Martinez. De CGT roept op tot een groot protest op 12 september.

Populariteit

De arbeidsmarkt in Frankrijk is al tientallen jaren een probleem: volgens ondernemers is hij te star, maar de vakbonden houden hervormingen tegen. De werkloosheid is in Frankrijk hoger dan het Europees gemiddelde: in juli zat 9,8% zonder baan. In Duitsland was dat 3.7%, in Nederland 4.8%.

Om meer banen te creëren, had Macron in de verkiezingscampagne beloofd de regels ingrijpend te veranderen. En de kiezers steunden hem: Macron won in mei de presidentsverkiezingen met grote meerderheid. Zouden de Fransen eindelijk bereid zijn hun arbeidsmarkt meer ondernemers-vriendelijk te maken?

Maar na de verkiezingen is Macrons populariteit weer snel afgenomen. Volgens Renout heeft dat ook te maken met deze plannen. "De Fransen willen wel hervormingen, maar dit vinden veel mensen te hard." Uit een peiling bleek deze week dat 56% van de Fransen vindt dat hervormingen nodig zijn. Maar 63% gelooft niet dat het Macron op deze manier zal lukken. Ook het feit dat de hervormingen per decreet worden doorgevoerd, is tegen het zere been. "Veel Fransen vinden dat niet bepaald democratisch."

Lakmoesproef

Daarom worden de voorstellen ook gezien als lakmoesproef voor Macron. "Als de opkomst bij het protest op 12 september klein is, dan is Macron geslaagd," zegt Renout. "Dan is het hem gelukt de vakbonden te verdelen."

En de regering heeft een ruime meerderheid in het parlement. Daar zullen de hervormingen in elk geval geen tegenstand ondervinden.