NVWA testte eieren niet op fipronil na tip in 2016
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit kreeg in november 2016 al een tip dat er mogelijk fipronil werd gebruikt bij het reinigen van stallen. De voedselwaakhond heeft toen geen tests gedaan naar het luizenbestrijdingsmiddel, zegt de inspecteur-generaal van de NVWA, Rob van Lint. Een toxicoloog noemt dat onbegrijpelijk.
NVWA-topman Van Lint zegt dat er geen sprake van was dat de stof ook in eieren terecht zou komen. "Op basis van informatie die wij toen hadden was er geen enkele aanwijzing dat fipronil in eieren terecht zou komen."
De tip is goed onderzocht zegt Van Lint. Hoe dat precies in zijn werk is gegaan, wil hij niet zeggen. De NVWA concludeerde dat er geen direct gevaar was voor de volksgezondheid en dat er dus ook geen aanleiding was om monsters van kippen en stallen te nemen, zegt Van Lint.
Verkeerde keuzes
"Onlogisch en onbegrijpelijk", noemt toxicoloog Martin van den Berg de gang van zaken. Volgens hem had de NVWA moeten kijken of de stof in eieren en vlees zat. "Je kan niet zeggen dat er geen gevaar is voor de volksgezondheid als je iets niet hebt gemeten."
Van den Berg zegt dat de informatie over fipronil al jaren onveranderd is, en dat de NVWA dus op de hoogte had kunnen zijn van de risico's. "Waarom zagen ze geen aanleiding om de tip verder te onderzoeken? In november had er al onderzoek plaats moeten vinden."
Ook brancheorganisatie LTO is kritisch op de NVWA. Voorzitter Eric Hubers noemt het een gemiste kans dat fipronil na de tip niet is opgenomen in reguliere controles. "Eieren worden regelmatig onderzocht op gevaarlijke stoffen. Als men dan wist dat er een stof bij is gekomen, dan had dat meegenomen moeten worden."
Belgen
Vandaag was er in België een speciale zitting over de affaire. De Belgische minister van Landbouw zei dat Nederland in november al wist dat er fipronil in eieren zit. Dat weerspreekt NVWA-topman Van Lint. "Het beeld zoals uit België komt, klopt gewoon niet", zegt hij.
Er was weliswaar een tip dat de stof gebruikt zou worden bij de reiniging van stallen, maar er was geen informatie dat het in eieren zou zitten, aldus Van Lint. "De fase waar we nu in zitten, was absoluut niet aan de orde."
Sneller werken
De Belgen stelden de NVWA half juni op de hoogte dat er fipronil in eieren zat en dat de oorzaak mogelijk in Nederland lag. Volgens de Belgische regering heeft de NVWA steken laten vallen in de communicatie daarna. De NVWA had sneller kunnen werken en meer informatie kunnen geven, zeggen de Belgen.
De NVWA-topman herkent zich ook hier niet in. "Ik verbaas me hierover. Er is veelvuldig contact geweest tussen met beide autoriteiten", zegt Van Lint. Volgens hem is alle informatie gedeeld. Ook zijn monsteruitslagen van eieren direct doorgegeven, zegt Van Lint. "We hebben volstrekt open kaart gespeeld."
Tweede Kamer
De Tweede Kamer vraagt opheldering van het kabinet over het ontstaan van de affaire. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, die nu proberen een kabinet te vormen, willen voor het einde van de week een reactie van staatssecretaris Van Dam.
De Partij voor de Dieren wil dat de Kamerleden terugkomen van reces voor een debat over de kwestie. Die partij is de enige die dat wil, dus de kans dat de politici hun vakantie af moeten breken is klein.
