Basisscholen: eerst meer geld, dan pas innoveren

Basisscholen hebben geen geld meer om extra personeel in te zetten of om te innoveren. Dat komt door de toename van de kosten voor materiële zaken, is de conclusie van een onderzoek dat werd uitgevoerd in opdracht van de PO-Raad, de koepelorganisatie van scholen zelf.

Toine Janssen, bestuurder van Conexus, een scholenkoepel in en rond Nijmegen, herkent zich in dat beeld. "Het water staat bij ons weer aan de lippen", zei hij in het NOS Radio 1 Journaal.

Softwarelicenties zijn een voorbeeld van die materiële kosten, zei Janssen. "Maar digitale leermiddelen, schoonmaakkosten, aanbestedingen en gas, water en licht vallen daar ook onder. Daarnaast moeten we voor beveiliging zorgen en datalekken voorkomen."

Ook noemde hij de hoge personeelskosten. "Door de starre regelgeving op het gebied van arbeidsrecht en door onze cao moeten we flexibel personeel inzetten via uitzendbureaus. Omdat we btw moeten betalen, worden die kosten hoger. Tegelijkertijd nemen de middelen af voor achterstandsbestrijding en hebben we te maken met gemeentelijke belangen. Kortom: een hele optelsom."

Hogere salarissen

Volgens Janssen hebben die extra kosten effect op de werkdruk van leerkrachten. "Als je budget gelijk blijft en je geen rekening houdt met toenemende kosten, dan kun je daar alleen nog op inspelen door de hoeveelheid personeel in te krimpen. Dat gebeurt nu ook."

Eind vorige maand legden veel basisschoolleerkrachten voor een uur het werk neer voor meer salaris en een lagere werkdruk. Maar hogere salarissen lossen de echte problemen niet op, vindt Janssen. "Dat is ook wat ik veel hoor van de leerkrachten met wie ik spreek."

Nieuw kabinet

Vier jaar geleden kregen basisscholen heel veel geld van het kabinet, maar dat is nu op. "Als er jarenlang sprake is van achterstallig onderhoud, dan loop je ergens tegen een grens", zei Janssen. "In 2011 bereikten we zo'n grens, die toen is gerepareerd. Nu is er opnieuw sprake van zo'n situatie."

De hoop van Janssen is dan ook gevestigd op het nieuw te vormen kabinet. "Maar laat het helder zijn dat de basisbekostiging eerst op orde moet zijn, voordat er met onze sector gepraat kan worden over innovatie."

Structureel

De PO-raad noemt het geldprobleem structureel. "We zitten constant in een spagaat. Krijgen we nou wel of niet genoeg geld?", zei Ad Veen in het NOS Radio 1 Journaal. "Den Haag zegt dan: er is geen sector waarbij zo veel geld bij is gekomen. Dat klopt, maar we komen nog steeds geld tekort. Incidenteel geld werkt gewoon niet."